Το δικαίωμα των ελληνικών νησιών στις θαλάσσιες ζώνες - οριοθέτηση αιγιαλίτιδας ζώνης, υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο: Η Ελλάς είναι ξεκάθαρα Αρχιπελαγικό κράτος!

1. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS – United Nations Convention on the Law of the Sea)

Η Τρίτη συνδιάσκεψη των Ηνωμένων εθνών για το δίκαιο της θάλασσας (1973-1982) κατέληξε στην υπογραφή της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας στο Montego Bay στις 10 Δεκεμβρίου του 1982. Μεταξύ των 157 κρατών που συμμετείχαν καταψήφισαν τέσσερα κράτη: ΗΠΑ, Ισραήλ, Τουρκία και Βενεζουέλα. Με τη σύναψη της UNCLOS, 1982 επιδιώχθηκε μια «συμβιβαστική» λύση με εκατέρωθεν υποχωρήσεις μεταξύ των αναπτυσσόμενων κρατών που επιδίωκαν ευρύτερο έλεγχο των παράκτιων πλουτοπαραγωγικών τους πόρων και των μεγάλων ναυτικών δυνάμεων και της επιδίωξής τους για τη διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας. 

Έτσι η UNCLOS περιέχει διατάξεις που εκφράζουν το πρότερο  ε θ ι μ ι κ ό  δίκαιο (καθεστώς αιγιαλίτιδας ζώνης, ελευθερίες της ανοιχτής θάλασσας, καθεστώς της υφαλοκρηπίδας) αλλά εισάγει και νέους θεσμούς του δικαίου της Θάλασσας με σημαντικότερο την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), που εκτείνεται ως τα 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσης και αποτελεί μια “sui generis” θαλάσσια ζώνη στην οποία το παράκτιο κράτος ασκεί εκτεταμένες οικονομικής φύσεως αρμοδιότητες. 

Επίσης με την UNCLOS εισήχθη το νομικό καθεστώς των «αρχιπελαγικών κρατών», της περιοχής του διεθνούς βυθού καθώς και το σύστημα επίλυσης των διαφορών με κύριο όργανο το Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας – (ITLOS)  [isalos net : Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), του Kλέαρχου Μαυριλάκου].

Τον Απρίλιο του 1998 η Ευρωπαϊκή Ένωση επικύρωσε το ΔΔΘ έτσι που έκτοτε  δεσμεύει όλα τα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ κράτη-μέλη, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης. Τα διεθνή δικαιοδοτικά όργανα αρμόδια για την επίλυση των σχετικών ζητημάτων είναι το  Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και το Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας του Αμβούργου, που έχουν αποτυπώσει την πρακτική των κρατών και τους κανόνες που διέπουν την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας.

2. Οι θέσεις της Ελλάδας σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας – οι  αναθεωρητικές αντιρρήσεις  της Τουρκίας σχετικά με την οριοθέτηση αιγιαλίτιδας ζώνης,  υφαλοκρηπίδας και  ΑΟΖ στο Αιγαίο

Ιστορικό πλαίσιο τής καλούμενης ψευδώς ως   «ελληνοτουρκικής διαφοράς»

Το 1995, οι εντάσεις αυξήθηκαν μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας όταν η Ελλάδα υπέγραψε την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) . Η Συνθήκη επιτρέπει στα κράτη να διεκδικήσουν χωρικά ύδατα μέχρι 12 ν.μ. από τις ακτές τους, διπλάσια δλδ από τα 6 ν.μ. που με τον Α.Ν.  230/1936 η Ελλάδα όρισε  στα 6  ν.μ. μίλια εύρος για θαλάσσιες υποθέσεις.

Εάν η Ελλάδα επρόκειτο να επιβάλει ένα τέτοιο όριο των 12 ναυτικών μιλίων, θα αποκτούσε τον έλεγχο του 71,5% των υδάτων του Αιγαίου, αφήνοντας μόλις 8,5% για την Τουρκία και 20% για τις διεθνείς θαλάσσιες οδούς, σύμφωνα με μια έκθεση του 2011 από τη Διεθνή Ομάδα Κρίσεων (International Crisis Group).

Τα διεθνή ύδατα θα ήταν επίσης μη συνεχόμενα, πράγμα που σημαίνει ότι η διέλευση από το Αιγαίο για την συντριπτική πλειονότητα του θαλάσσιου εμπορίου της Τουρκίας, το οποίο περνά μέσα από την Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη, ενδέχεται να απαιτούσε την άδεια από τις ελληνικές Αρχές. 

Η Τουρκική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε ψήφισμα στις 8 Ιουνίου 1995 με την οποία παρέχεται στην τουρκική κυβέρνηση πλήρης και διαρκής αρμοδιότητα να κηρύσσει πόλεμο (casus belli) (που της επιτρέπει να χρησιμοποιεί στρατιωτικά μέσα εναντίον της Ελλάδας), σε περίπτωση που η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα πάνω από 6 ναυτικά μίλια. Αποκλιμακώνοντας γρήγορα, η Αθήνα ποτέ δεν επέβαλε κυριαρχία πάνω από τα 6 μίλια της, αν και εξακολουθεί να επιμένει ότι έχει 12.

Εντωμεταξύ, και βάσει της UNCLOS, την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει, οι χώρες έχουν Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) συνδεδεμένες με την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα τους. Και η ΑΟΖ δίνει το δικαίωμα ο κάτοχός της να εκμεταλλευτεί όλους τους πόρους της κάτω από την επιφάνεια, συμπεριλαμβανομένων της αλιείας και, ενδεχομένως, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι τα νησιά της έχουν δική τους ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα, ενώ η Τουρκία επιμένει ότι δεν έχουν. Αντ’ αυτού, υποστηρίζει η Άγκυρα, θα πρέπει να χαραχτεί μια διαχωριστική γραμμή στα μισά της απόστασης μεταξύ των ακτών των ηπειρωτικών εδαφών κάθε χώρας. Δεδομένου ότι τα ελληνικά νησιά είναι απλωμένα στο Αιγαίο, αυτό θα βάλει πολλά από αυτά στην υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας και εντός της ΑΟΖ της. Αντίθετα, αν επικρατήσει το επιχείρημα της Ελλάδας, σχεδόν όλο το Αιγαίο θα γίνει μια ελληνική ΑΟΖ.

Ένα κομμάτι σε αυτή την διαμάχη είναι το ελληνικό νησί του Καστελόριζου (επίσημη ονομασία Μεγίστη), το οποίο βρίσκεται 78 μίλια ανατολικά της Ρόδου και 170 μίλια βόρεια της Κύπρου ενώ από τον Πειραιά απέχει 328 ν.μ. με  έκταση 9,1 χλμ2 και μήκος ακτών 19,5 χλμ. .  Αν επικρατήσει η ελληνική επιχειρηματολογία, το μικρό νησί θα αποτελέσει μια γέφυρα που θα συνδέει την ελληνική και την κυπριακή ΑΟΖ, η οποία μπορεί να μοιάζει στην Άγκυρα σαν μια στερεή ελληνική ζώνη που θα κυκλώνει αμφότερες τις ακτές της στο Αιγαίο και την Μεσόγειο.

Εντωμεταξύ, από το 1931, η Ελλάδα διεκδικεί επίσης όριο δέκα ναυτικών μιλίων στον αέρα· μεταγενέστερες διεθνείς συμβάσεις έχουν γενικά αποτυπώσει ότι ο εναέριος χώρος είναι ο ίδιος όπως στην θάλασσα. Η Τουρκία αμφισβητεί συστηματικά το αρχικό ελληνικό αίτημα πετώντας μαχητικά αεροσκάφη μέσα στην ζώνη των 6 έως 10 μιλίων. Πράγματι, η Αθήνα αναφέρει συνεχείς παραβιάσεις του εναέριου χώρου της από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη.  Η Τουρκία επίσης περιοδικά διέρχεται άμεσα επάνω από ελληνικά νησιά με πολεμικά αεροπλάνα, και η αναχαίτιση των εν λόγω αεροσκαφών οδήγησε σε αρκετούς θανάτους και συχνές παρ’ ολίγον πολεμικές συρράξεις μεταξύ των δύο χωρών.

Σε διάφορες χρονικές στιγμές, τόσο η Τουρκία όσο και η Ελλάδα έχουν συμφωνήσει να παραπέμψουν τις διαφορές τους επί του Αιγαίου σε νομική διαιτησία (με γενικώς απογοητευτικά αποτελέσματα για τους έλληνες). Το αυτό ζήτημα τέθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο (ICJ) από την Ελλάδα το 1976. Ωστόσο, η Τουρκία επικαλέστηκε, την έλλειψη δικαιοδοσίας της ICJ και αρνήθηκε να δεχθεί τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου.  Έτσι και το Διεθνές Δικαστήριο δεν εξέτασε το ζήτημα για λόγους τυπικούς, λόγω έλλειψης αρμοδιότητας.

Περαιτέρω, από το 2010, το Συμβούλιο Υψηλού Επιπέδου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας (High Level Cooperation Council, HLCC), το οποίο ιδρύθηκε το 2010 ως τμήμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής των «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες» , συνεκλήθη τέσσερις φορές, με το Αιγαίο ως ένα από τα πολλά θέματα που συζητήθηκαν. Από το 1976, επίσης, και οι δύο χώρες έχουν αναλάβει επισήμως να διαπραγματευτούν μια διευθέτηση της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου της Βέρνης.

Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις αυτές εξακολουθούν να είναι άκαρπες. Η πιο πρόσφατη HLCC, ανακοίνωσε μια σειρά νέων εμπορικών συμφωνιών, για παράδειγμα, αλλά δεν σηματοδότησε καμία κίνηση στο Αιγαίο.

Επιπλέον, η απροθυμία της Τουρκίας να υπογράψει την UNCLOS, κάτι που συνδέεται με την διαφορά στο Αιγαίο, βλάπτει την νομική της θέση σε διαφωνίες σχετικά με τα όρια της Μαύρης Θάλασσας και της Ανατολικής Μεσογείου.». [με πληροφορίες από Foreign Affairs : Το χάσμα στο Αιγαίο, Πώς να ρυθμιστούν τα σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, του Jonathan Gorvett, για το περιοδικό Foreign Affairs].

Η Αιγιαλίτιδα  Ζώνη Ελλάδος ορίστηκε με το Π.Δ. της  6ης  Σεπτεμβρίου  1931 στα  10  ν.μ. για  ζητήματα αεροπορίας και με τον Α.Ν.  230/1936  στα 6  ν.μ. μίλια εύρος για θαλάσσιες υποθέσεις. 

3. Όχι σε προσφυγή της Ελλάδος σε διαιτησία για το Αιγαίο καθώς τυχόν προσφυγή ισοδυναμεί με απεμπόληση κυριαρχικών εθνικών δικαιωμάτων κατοχυρωμένων κατά το Διεθνές Δίκαιο - Την Τουρκία δεσμεύουν οι   ε θ ι μ ι κ ο ί  κανόνες για την ύπαρξη και εκμετάλλευση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που  ι σ χ ύ ο υ ν  και  για τα κράτη όπως η Τουρκία που  δ ε ν  συμβάλλονται στην UNCLOS

Για την Ελλάδα, το Διεθνές Δίκαιο, η Σύμβαση της Γενεύης για την υφαλοκρηπίδα και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας  UNCLOS, δίνει στα νησιά το δικαίωμα  π λ ή ρ ο υ ς   δικαιοδοσίας στην υφαλοκρηπίδα τους.  Επίσης, οι προαναφερθείσες συμβάσεις αναφέρουν ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ δύο χωρών θα πρέπει να ακολουθεί την αρχή της ισότητας. 

Σύμφωνα με το Άρθρο 6 παράγραφος 2 της από 29 Απριλίου 1958 Σύμβασης της Γενεύης  για την υφαλοκρηπίδα,  κ ά θ ε  νησί του Αιγαίου έχει δικαίωμα στην υφαλοκρηπίδα, του οποίου τα όρια με την Τουρκία πρέπει να καθορίζονται από την αρχή της ισότητας.  

Όπως παρακάτω διεξοδικά θα αναλυθεί, πάγια και διαχρονικά αμετακίνητη θέση της Τουρκίας είναι ότι τα ελληνικά νησιά στερούνται παντελώς υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ δικαιούμενα μόνο σε αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) 6 ναυτικών μιλίων (ν.μ.) , θέση που βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας σύμφωνα με το οποίο τα νησιά, οι νησίδες, οι βραχονησίδες, οι σκόπελοι και ανορθωμένοι βράχοι,  έ χ ο υ ν   κι αυτά υφαλοκρηπίδα. Εξαίρεση αποτελούν, σύμφωνα με το άρθρο 121 της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, οι βραχονησίδες και οι βράχοι, οι οποίοι δ ε ν   μπορούν να διατηρήσουν ανθρώπινο πληθυσμό ή αυτόνομη οικονομική ζωή (καλλιέργεια ή κτηνοτροφία).  Αυτοί οι βράχοι έχουν μεν αιγιαλίτιδα ζώνη, δεν έχουν όμως δικαίωμα στην υφαλοκρηπίδα ή στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (αφού δεν υφίσταται επ΄ αυτών). 

Ωστόσο στην διπλωματική πρακτική τής οριοθέτησης συνόρων και θαλάσσιων ζωνών λαμβάνονται υπόψη   ακόμη και οι  ν η σ ί δ ε ς , πρακτική την οποία επικυρώνει η νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου στην περίπτωση του Jan Mayen,  που είναι ένα νορβηγικό ηφαιστειακό νησί στον Αρκτικό Ωκεανό,  χ ω ρ ί ς  μόνιμο πληθυσμό · το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ΔΔΧ)  αναγνώρισε  π λ ή ρ η  δικαιώματα στο νησί, παρά το γεγονός  ότι δεν συντηρεί  μόνιμη ζωή και κατοικία [εικόνα 1].

Το αυτό αναγνωρίστηκε και για το νησί Aves το οποίο λήφθηκε υπόψη στις Θαλάσσια Συνοριακή Συνθήκη Ηνωμένων Πολιτειών – Βενεζουέλας, τούτο δε  παρά το μικρό του μέγεθος και παρότι το νησί ήταν   α κ α τ ο ί κ η τ ο.

Τα περισσότερα κράτη  δ ε ν  κάνουν διάκριση μεταξύ των νησιών και νησίδων, σύμφωνα με το άρθρο 121 παράγραφο 3 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, απαιτούν την υφαλοκρηπίδα ως ΑΟΖ για  ό λ α  τα νησιά τους ανεξαρτήτου μεγέθους. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν νησί Rockall του Ηνωμένου Βασιλείου, Okinotorishima της Ιαπωνίας, τα νησιά της Χαβάης και μια σειρά από ακατοίκητα νησιά κατά μήκος του ισημερινού των ΗΠΑ, το Κλίπερτον και άλλα νησιά της Γαλλίας, και Γιαν Μάγεν της Νορβηγίας [Wikipedia: Θαλάσσια Οριοθέτηση στην περίπτωση της Μαύρης Θάλασσας]

Στην περίπτωση όπως στο Αιγαίο  που υπάρχει γεωγραφική στενότητα και υπάρχουν παρακείμενα κράτη σε απόσταση μικρότερη από τα τετρακόσια (400) ναυτικά μίλια, εν προκειμένω η Ελλάδα και η Τουρκία,  θα πρέπει να υπάρξει οριοθέτηση της ΑΟΖ σύμφωνα με Σύμβαση – η αναφορά γίνεται  για την ΑΟΖ μόνο, όχι την υφαλοκρηπίδα καθώς η τελευταία υπάρχει αυτοδικαίως. Το άρθρο 74 της Σύμβασης ορίζει ότι «Η οριοθέτηση της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης ανάμεσα σε κράτη με αντικειμενικές ή γειτονικές ακτές θα πραγματοποιείται με συμφωνία στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, όπως αναφέρεται στο άρθρο 38 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου, με σκοπό την επίτευξη μια δίκαιης λύσης». Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του ιδίου άρθρου «αν δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί συμφωνία μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα, τα ενδιαφερόμενα κράτη θα προσφύγουν στις διαδικασίες που προβλέπει το Τμήμα XV της Σύμβασης».

Είναι σαφές ότι οι διαδικασίες αυτές υποχρεωτικά ακολουθούνται στις περιπτώσεις που και τα δύο μέρη, τα οποία επιδιώκουν οριοθέτηση έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση. Στην περίπτωση που δύο κράτη  δ ε ν  είναι μέρη της Σύμβασης, ή στην περίπτωση που το  έ ν α  από αυτά  δ ε ν  την έχει επικυρώσει, τότε δεν υφίσταται η υποχρέωση της παραγράφου 2 που αναφέρεται  ανωτέρω.  Π α ρ α μ έ ν ε ι  όμως η μέθοδος οριοθέτησης που προβλέπει η παράγραφος 1 του άρθρου 74, «ως υποχρέωση για κάθε κράτος,  α ν ε ξ α ρ τ ή τ ω ς  συμμετοχής του στη Σύμβαση, λόγω του ότι η διάταξη αυτή έχει μέσα από μακρά πρακτική οριοθετήσεων αποκτήσει  ε θ ι μ ι κ ό   χ α ρ α κ τ ή ρ α   και  δ ε σ μ ε ύ ε ι  ως έθιμο». [Πανεπιστήμιο Πειραιώς , Τμήμα Οικονομικών και Διεθνών Σπουδών , διπλωματική εργασία "Δίκαιο της θάλασσας ..." , Επιβλέπων καθηγητής:  Π.  Λιάκουρας , της Μαγειράκη  Αμαλίας   2017]

Τούτων δοθέντων οι διατάξεις της UNCLOS σχετικά με το δικαίωμα των νησιών στις θαλάσσιες ζώνες (υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ) έχουν αποκτήσει  ε θ ι μ ι κ ό   χαρακτήρα,  για αυτόν τον λόγο  οι  ε θ ι μ ι κ ο ί  κανόνες για την ύπαρξη και εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας  ι σ χ ύ ο υ ν  και  για τα κράτη που δεν συμβάλλονται στην UNCLOS λόγος για τον οποίο  δ ε σ μ ε ύ ο υ ν    ό λ α    τ α   κ ρ ά τ η   α ν ε ξ ά ρ τ η τ α   από Διεθνείς Συνθήκες και συνεπώς οι εν λόγω  ε θ ι μ ι κ ο ί  κανόνες   κ α λ ύ π τ ο υ ν  και τα νησιά, τούτο δε ισχύει και για την Τουρκία που δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στην UNCLOS.  Βλέπουμε λοιπόν ότι  η  νομιμότητα των ελληνικών θέσεων κατά το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ καλύπτονται από το  ε θ ι μ ι κ ό  διεθνές δίκαιο δοθέντος ότι  οι  ε θ ι μ ι κ ο ί  κανόνες για την ύπαρξη και εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας  ι σ χ ύ ο υ ν  και  για τα κράτη που δεν συμβάλλονται στην UNCLOS, συνεπώς  δ ε σ μ ε ύ ο υ ν  απόλυτα την Τουρκία.

Έτσι εχόντων των πραγμάτων η  Ελλάς οφείλει να  α ρ ν η θ ε ί  τυχόν προσφυγή σε διαιτησία από διεθνή δικαιοδοτικά όργανα καθώς τυχόν τέτοια αποδοχή θα συνιστούσε ευθεία απεμπόληση κυριαρχικών εθνικών δικαιωμάτων κατοχυρωμένων κατά το Διεθνές Δίκαιο.

Την σημαντική για τα ελληνικά συμφέροντα νομική  παραδοχή (α) της δέσμευσης από τους  ε θ ι μ ι κ ο ύ ς  κανόνες για την ύπαρξη και εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας  που  ι σ χ ύ ο υ ν  και  για τα κράτη που δεν συμβάλλονται στην UNCLOS λόγος για τον οποίο  δ ε σ μ ε ύ ο υ ν    ό λ α    τ α   κ ρ ά τ η   α ν ε ξ ά ρ τ η τ α   από Διεθνείς Συνθήκες και (β) το δικαίωμα στην υφαλοκρηπίδα ως δικαίωμα «α π ο κ λ ε ι σ τ ι κ ό» του κυρίαρχου κράτους, επικύρωσε το Διεθνές Δικαστήριο (ΔΔΧ) στην υπόθεση της υφαλοκρηπίδας της Βόρειας Θάλασσας το 1969 που αναγνώρισε ότι απόκλιση από τον κανόνα της υφαλοκρηπίδας δικαιολογείται μόνο για νησίδες, βράχους και ελαφρές προεξοχές της ακτής, άρα, εξ αντιδιαστολής, οι  ε θ ι μ ι κ ο ί  κανόνες για την ύπαρξη και εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας που  δ ε σ μ ε ύ ο υ ν    ό λ α    τ α   κ ρ ά τ η ανεξάρτητα από Διεθνείς Συνθήκες  κ α λ ύ π τ ο υ ν  και τα νησιά.

Λαμβάνοντας υπόψη την  σπουδαιότητα της απόφασης  του  Διεθνούς Δικαστηρίου  της  20ης Φεβρουαρίου 1969 για την Υφαλοκρηπίδα της  Βόρειας  Θάλασσας για το  θεσμό εν γένει της υφαλοκρηπίδας κρίνεται  σκόπιμη η παράθεσή αποσπασμάτων της απόφασης που ενισχύουν τη νομιμότητα των ελληνικών θέσεων. Τα  διάδικα κράτη στη υπόθεση αυτή ήταν η  Δανία, η πρώην   Ομοσπονδιακή Δημοκρατία  της Γερμανίας και η  Ολλανδία, τα οποία  αιτήθηκαν στο Διεθνές  Δικαστήριο «την οριοθέτηση  μεταξύ τους της υφαλοκρηπίδας τής Βόρειας  Θάλασσας». Ειδικότερα  αιτηθήκαν από το Διεθνές Δικαστήριο να γνωμοδοτήσει  «Ποιες είναι οι αρχές και οι  κανόνες του διεθνούς δικαίου  που εφαρμόζονται στην  οριοθέτηση  μεταξύ των  μερών των περιοχών της  υφαλοκρηπίδας της Βόρειας Θάλασσας που ανήκουν στο  καθένα από αυτά».

Στην  απόφασή του, το  Διεθνές Δικαστήριο  διατύπωσε πρώτα την εξής  σκέψη:  «….Ο κανόνας  που  το  Δικαστήριο  θεωρεί  ότι  αναμφίβολα θεωρείται ο πιο  θεμελιώδης από όλους τους κανόνες του δικαίου που  αφορούν την υφαλοκρηπίδα,  ο οποίος αποτυπώνεται στο  άρθρο 2 της Σύμβασης της  Γενεύης του 1958 μολονότι  ανεξάρτητα από τη Σύμβαση είναι ο εξής: ότι τα δικαιώματα του παράκτιου κράτους σε σχέση με την περιοχή της υφαλοκρηπίδας που αποτελεί φυσική προέκταση του χερσαίου εδάφους του μέσα και κάτω από τη θάλασσα, υπάρχουν ipso facto και ab initio, δυνάμει την κυριαρχίας του επί του εδάφους και ως  προέκτασή της στην άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων για τον σκοπό της εξερεύνησης του βυθού και της εκμετάλλευσης των φυσικών του πόρων. Εν συντομία, υπάρχει εδώ ένα συμφυές δικαίωμα. Για την άσκησή του  δ ε ν  απαιτείται οιαδήποτε νομική διαδικασία, ούτε η υιοθέτηση νομικών πράξεων. Επιπλέον, το δικαίωμα  δ ε ν  εξαρτάται από την άσκησή του. Είναι «α π ο κ λ ε ι σ τ ι κ ό» υπό την έννοια ότι εάν το παράκτιο  κράτος δεν επιλέξει να εξερευνήσει ή να εκμεταλλευθεί τις περιοχές της υφαλοκρηπίδας που του ανήκουν, αυτό είναι  δ ι κ ή  τ ο υ  υπόθεση,  ο υ δ ε ί ς, όμως, άλλος δύναται να το πράξει χωρίς τη ρητή σ υ ν α ί ν ε σ ή  του».

Η σπουδαιότητα ωστόσο για τις ελληνικές θέσεις τής  απόφασης αυτής του Διεθνούς Δικαστηρίου για την Υφαλοκρηπίδα τής Βορείου Θάλασσας έγκειται στο γεγονός ότι «θεώρησε ότι (η υφαλοκρηπίδα) αποτελούσε ήδη  ε θ ι μ ι κ ό   δίκαιο», ήτοι δίκαιο που δεσμεύει και τα  κράτη που  δ ε ν  συμβάλλονται στην UNCLOS λόγος για τον οποίο  δ ε σ μ ε ύ ο ν τ α ι    ό λ α    τ α   κ ρ ά τ η   α ν ε ξ ά ρ τ η τ α   από Διεθνείς Συνθήκες, άρα και η Τουρκία.

Περαιτέρω, σχετικά με τις αναθεωρητικές θέσεις της Τουρκίας επί του θέματος, θέσεις που βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με το Δ.Δ., κυρίαρχη είναι η θέση της τουρκικής προπαγάνδας, που δυστυχώς διακινείται και στο εσωτερικό από κυβερνητικούς, ακαδημαϊκούς, διπλωματικούς και δημοσιογραφικούς ελληνικούς κύκλους που λειτουργούν υπονομευτικά για τα εθνικά συμφέροντα, σύμφωνα με την οποία τα ελληνικά νησιά δεν έχουν το δικαίωμα πλήρους δικαιοδοσίας στην υφαλοκρηπίδα επειδή τάχα  επικάθονται στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας, ήτοι τα ελληνικά νησιά είναι η  συνέχεια του γεωλογικού ανάγλυφου  του πυθμένα της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας της ηπειρωτικής χερσονήσου της Ανατολίας (τουρκική επικράτεια).

Η θέση αυτή δε συνιστά τουρκική πρωτοτυπία στα διεθνή διπλωματικά φόρα – δεν πρωτοτυπούν οι λομπίστες των τουρκικών θέσεων στην Ελλάδα που διαμορφώνουν την ελληνική  κοινή γνώμη μέσω ελιτίστικων ελληνικών κύκλων, κυβερνητικών, ακαδημαϊκών, διπλωματικών και δημοσιογραφικών, όταν ισχυρίζονται ότι το Αιγαίο ολόκληρο κάθεται γεωλογικά στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας.

Ανάλογες θέσεις έχει  διατυπώσει η Ρωσία  σύμφωνα με την οποία τόσο ο πυθμένας όσο και το υπέδαφος του Αρκτικού Ωκεανού είναι γεωλογική   συνέχεια της Σιβηρίας και, ως εκ τούτου, οι νήσοι, οι  νησίδες και οι βράχοι στον  Αρκτικό Ωκεανό είναι γεωλογικές υψώσεις που  "επικάθονται" στην ρωσική υφαλοκρηπίδα. Στο ίδιο πνεύμα ήταν οι θέσεις τής   Νικαράγουα που υποστήριζε ότι τα νησιά τής  Κολομβίας βρίσκονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της, θέση που το Διεθνές Δικαστήριο απέρριψε (βλ. απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Nicaragua v. Colombia). Τα ίδια υποστήριξε και ο Καναδάς για τα γαλλικά νησιά  Saint-Pierre και Miquelon που βρίσκονται μία ανάσα από τις καναδικές ακτές,  χ ι λ ι ά δ ε ς  χιλιόμετρα  μ α κ ρ ι ά  από την Γαλλία· σύμφωνα με τον Καναδά  τα νησιά αυτά δεν διαθέτουν δική τους υφαλοκρηπίδα, επειδή, από γεωλογική άποψη, επικάθονται στην υφαλοκρηπίδα του Καναδά, ισχυρισμό που το Διεθνές Δικαστήριο απέρριψε (βλ. διαιτητική απόφαση της 10/6/1992 για την οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών των νησιών Saint-Pierre και Miquelon).

Επί του ζητήματος αυτού, τάχα οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με κριτήριο γεωλογικό,  τόσο το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης όσο και το Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας του Αμβούργου έχουν κατ’ εξακολούθηση  α π ο ρ ρ ί ψ ε ι  επιχειρήματα σχετικά με  γ ε ω λ ο γ ι κ έ ς  ή γεωμορφολογικές συνθήκες, τονίζοντας  σ τ α θ ε ρ ά  ότι το  κ ρ ι τ ή ρ ι ο  οριοθέτησης είναι αυτό της  α π ό σ τ α σ η ς, των 200 ναυτικών μιλίων εν προκειμένω, και  ό χ ι  κάποιο κριτήριο  φ υ σ ι κ ή ς  σχέσης ξηράς – βυθού της θάλασσας.

Η θέση ωστόσο της Τουρκίας,  σε αντίθεση με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και με τη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου, τόσο της Χάγης όσο και του Αμβούργου, επιμένει στο ως άνω  «γεωλογικό κριτήριο» του ορισμού της  Ν ο μ ι κ ή ς  Υφαλοκρηπίδας, που ίσχυε  π ρ ι ν  από την UNCLOS το 1982, με την νομική, ωστόσο, σημαντική επισήμανση ότι,  μ ε τ ά  την επικύρωση και τη διεθνή αποδοχή της UNCLOS, το «γεωλογικό κριτήριο»  ι σ χ ύ ε ι   μ ό ν ο  όταν η υφαλοκρηπίδα υπερβαίνει τα 200 ναυτικά μίλια, όπερ μεθερμηνευόμενον εστί από την  θέσπιση της UNCLOS το 1982 και εντεύθεν η έννοια υφαλοκρηπίδα  δ ε ν  ορίζεται με κριτήρια γεωλογικά  α λ λ ά  αποκλειστικά  γ ε ω γ ρ α φ ι κ ά   ν ο μ ι κ ά, εξαιρουμένης μόνον της περίπτωσης η υφαλοκρηπίδα υπερβαίνει τα 200 ν.μ. .

Σύμφωνα με την πάγια  νομολογία  του Διεθνούς Δικαστηρίου, η γεωμορφολογία του βυθού σχετίζεται με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας  μ ό ν ο  στις περιπτώσεις που εκτείνονται πέρα από τα 200 ν.μ., συνεπώς το Δικαστήριο  έχει κρίνει ότι οριοθέτηση ενός και μόνο θαλάσσιου ορίου πρέπει να «καθοριστεί»  με βάση τη  γ ε ω γ ρ α φ ί α  και  ό χ ι  τη  γ ε ω λ ο γ ί α  ή  τη γεωμορφολογία » [Dispute concerning delimitation  of  the  Maritime  Boundary  between  Bangladesh  and  Myanmar  in the  Bay  of  Bengal,  (Bangladesh/Myanmar), Case  No  16,  Judgment,  ITLOS,  14 March  2012, para. 322].

Το Δικαστήριο προβαίνοντας  στην ερμηνεία του άρθρου 76 παράγραφος 1 της  Σύμβασης  ΔΘ  «ανέδειξε  την   α π ό σ τ α σ η   ως παράγοντα πρωταρχικής  σημασίας τόσο ως θεμέλιο του νομικού τίτλου, όσο και ως κριτήριο  οριοθέτησης κρίνοντας ότι  «Μέχρι τα 200  ν.μ. από τις  ακτές, το γεωλογικό  κριτήριο   δ ε ν   λαμβάνεται καθόλου  υπόψη. Το  κριτήριο της  α π ό σ τ α σ η ς  αποτελεί τμήμα του  ε θ ι μ ι κ ο ύ  δικαίου και  εφαρμόζεται ανεξάρτητα  από  την τυπική εφαρμογή  τής  Σύμβασης της Θάλασσας» [βλ. απόφαση του Δικαστηρίου για την υφαλοκρηπίδα μεταξύ Λιβύης και Τυνησίας του 1982].

Επιμένοντας εντούτοις η Τουρκία στο  α ν υ π ό σ τ α τ ο  (κατά το Δ.Δ. και τη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και του Αμβούργου) «γεωλογικό κριτήριο» που υποστηρίζει ότι τα ελληνικά νησιά επικάθονται στην  υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας, τα νησιά Δωδεκάνησα και Καστελόριζο, ακόμη και η Κρήτη δεν πρέπει, κατά τους τουρκικούς πάντα ισχυρισμούς που αναπαράγονται από ελληνικούς κύκλους, να έχουν δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, άλλως ότι, τα μεγάλα ελληνικά νησιά όπως η Κρήτη και η Ρόδος, κατά τις τουρκικές πάντα θέσεις αλλά και τις ελληνικές θέσεις  κύκλων που στηρίζουν το αφήγημα της συνδιαχείρισης του Αιγαίου, πρέπει να έχουν ελάχιστη επήρεια στη οριοθέτηση ελληνοτουρκικής ΑΟΖ…!

Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία διεκδικεί το δικαίωμα για την τουρκική υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ που θα καταλαμβάνει θαλάσσια περιοχή που φτάνει στο  μ έ σ ο   περίπου του Αιγαίου Πελάγους (!), προβάλλοντας την ανυποχώρητη θέση που υποστηρίζει ότι τα νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ούτε δικαιούνται ΑΟΖ πλην μόνο τα χωρικά τους ύδατα που κατά την Τουρκία ορίζονται στα 6 ν.μ. . Τον παραπάνω ισχυρισμό η Τουρκία και οι ελληνικοί κύκλοι που στηρίζουν τις τουρκικές θέσεις εντάσσουν  στο νομιμοφανές πλαίσιο των …  «ειδικών περιστάσεων» ως αποτέλεσμα της εκτίμησης ότι το Αιγαίο είναι μια… «ημι-κλειστή» θάλασσα!

Αυτό είναι σε γενικές γραμμές το περίγραμμα της ελληνοτουρκικής καλούμενης ψευδώς ως «διαφοράς», εάν δηλαδή για τα νησιά κοντά στις τουρκικές ακτές πρέπει  να ληφθεί υπόψη το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, άλλως το Διεθνές Εθιμικό Δίκαιο που, σε κάθε περίπτωση,  δ ε σ μ ε ύ ε ι  την Τουρκία, για την οριοθέτηση των θαλάσσιων οικονομικών ζωνών Ελλάδος και Τουρκίας, ή αν η οριοθέτηση θα πρέπει να γίνει εκτός του πλαισίου που προβλέπεται από το Δ.Δ., τη συνθήκη της Γενεύης και τους εθιμικούς κανόνες όπως Τουρκία επιμένει, συνεπικουρούμενη από ελληνικούς κύκλους, κυβερνητικούς, ακαδημαϊκούς, διπλωματικούς και δημοσιογραφικούς, που στηρίζουν τις τουρκικές θέσεις.

4. Η σημαντικότητα της Νήσου Μεγίστη (Καστελόριζο) στην οριοθέτηση ελληνοτουρκικής  ΑΟΖ: «Το Καστελόριζο στερείται δικαιώματος σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ» σύμφωνα με τις τουρκικές θέσεις, ή «Το Καστελόριζο έχει περιορισμένη ή καθόλου  επήρεια στην ΑΟΖ» σύμφωνα με τις θέσεις που διατυπώνουν κυβερνητικοί έλληνες αξιωματούχοι υπέρ των τουρκικών θέσεων

Οι τούρκοι και, δυστυχώς και πολλοί έλληνες, ισχυρίζονται ότι η Μεγίστη (Καστελόριζο) δεν μπορεί να έχει δική του ΑΟΖ καθώς είναι πολύ μικρό νησί, έχει απειροελάχιστη ακτογραμμή σε σύγκριση με την -- ακριβώς απέναντι -- τουρκική ακτογραμμή, βρίσκεται πολύ μακριά από τις ηπειρωτικές ακτές της Ελλάδας και πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές.

Οι τουρκικοί ισχυρισμοί για τη Μεγίστη αποτυπώνονται πλήρως στο από 22/07/2020 ανακοινωθέν του τουρκικού ΥΠΕΞ που εκδόθηκε στα πλαίσια της παράνομης τουρκικής NAVTEX υπ’ αριθμ. 0979/20 με την οποία οι τούρκοι δεσμεύουν περιοχή που βρίσκεται εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας,  που αναφέρει: «Η Ελλάδα εκφράζει τις ενστάσεις της στις δραστηριότητες μας σεισμικών ερευνών  αναφέροντας πως γίνονται εντός της υφαλοκρηπίδας της. Η Ελλάδα βασίζει αυτούς τους ισχυρισμούς με τα νησιά που βρίσκονται μακριά από την ηπειρωτική της χώρα κυρίως με το Καστελόριζο. Ο μαξιμαλιστικός ισχυρισμός της Ελλάδας για την υφαλοκρηπίδα της είναι ενάντια στο διεθνές δίκαιο, στο εθιμικό δίκαιο και στις δικαστικές αποφάσεις. Δεν είναι λογικό κατά την άποψη  που βασίζεται στο διεθνές δίκαιο, ένα νησί το οποίο έχει έκταση 10 τ χλμ., 2 χιλιόμετρα από την Ανατολία και σε απόσταση 580 χιλιομέτρων από την ελληνική ηπειρωτική χώρα να δημιουργεί 40.000 τ. χλμ. υφαλοκρηπίδας. Γι’ αυτό απορρίπτουμε αυτούς τους ισχυρισμούς της Ελλάδας.».

Σε ίδιο πνεύμα έγιναν οι ατυχείς δηλώσεις του ομότιμου καθηγητή στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών και τέως, σύμφωνα με την κυβέρνηση (συγκεκριμένα ως τις 7 Ιουνίου 2020), προέδρου του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΥΠΕΞ κυρίου Χρήστου Ροζάκη στο Κρήτη TV,  σύμφωνα με τον οποίο, το Καστελόριζο είναι απομακρυσμένο από τη Ρόδο και βρίσκεται πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές, ότι το Καστελόριζο έχει συγκριτικά απειροελάχιστο μήκος  ακτογραμμής σε σύγκριση με τις αντικριστές ακτές τής Τουρκίας, ότι είναι απομονωμένο και ότι δεν ανήκει στα Δωδεκάνησα. Επίσης ότι το μήκος των (τουρκικών) ακτών που βρίσκονται αντικείμενα από τις ακτές του Καστελόριζου είναι πολύ μεγαλύτερο, εννοώντας προφανώς ότι το Καστελόριζο δεν δικαιούται να έχει ΑΟΖ…

Στον αντίποδα ο καθηγητής Θεόδωρος Καρυώτης που ήταν μάλιστα μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982, στηρίζοντας τις ελληνικές θέσεις υποστηρίζει ότι «Το Καστελόριζο δεν είναι ένα απομονωμένο νησί στην εσχατιά της Ελλάδος και της Ε.Ε. αλλά αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης εδαφικής ενότητας, με το σύμπλεγμα αυτών των νησιών (του Καστελόριζου), να δίνει τη δυνατότητα, βάσει της UNCLOS του 1982, στην ΑΟΖ της Ελλάδας να εφάπτεται με την ΑΟΖ της Κύπρου».

Το έδαφος για την απεμπόληση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην οριοθέτηση ελληνοτουρκικής ΑΟΖ , ιδίως στο μείζον για τις ελληνικές θέσεις ζήτημα της επήρειας της Νήσου Μεγίστης (Καστελόριζο) προλείανε η οριοθέτηση ελληνο-ιταλικής ΑΟΖ. Και τούτο, διότι η συμφωνία τής ελληνικής κυβέρνησης περί οριοθέτησης ελληνο-ιταλικής ΑΟΖ συνιστά, εμμέσως, απεμπόληση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων προς όφελος της Τουρκίας για τους εξής τρεις λόγους:

(i) Η Ελλάδα οριοθέτησε με την Ιταλία ΑΟΖ  χ ω ρ ί ς  όμως  να έχει προχωρήσει σε  π ρ ο η γ ο ύ μ ε ν η   επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ν.μ. ! Τούτο αποτελεί κακό προηγούμενο με την Τουρκία καθώς ενθαρρύνει το περιβόητο τουρκικό κάζους μπέλι , πολλώ δε μάλλον που στο μέλλον η Τουρκία μπορεί να απαιτήσει ελληνοτουρκική οριοθέτηση ΑΟΖ χωρίς επέκταση στα 12 ν.μ. επικαλούμενη το ελληνο-ιταλικό 🍕 προηγούμενο στην οριοθέτηση ΑΟΖ.

(ii) Η σημαντικότερη απεμπόληση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην οριοθέτηση ελληνο-ιταλικής ΑΟΖ συνίσταται στη    μ ε ι ω μ έ ν η  επήρεια σε ελληνικά νησιά, όπως τα Διαπόντια Νησιά (70%) και οι Στροφάδες (32%, μόνο). Η ελληνική  κυβέρνηση υπέγραψε το έτος 2020 ένα  κείμενο που επί 30 ολόκληρα χρόνια όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις αρνήθηκαν να υπογράψουν! Πρόκειται για τη συμφωνία τού 1977 που καμία ελληνική κυβέρνηση διανοήθηκε ποτέ να υπογράψει, που  καταρτίστηκε  π ρ ο  θέσπισης του Δικαίου Θαλάσσης το 1982,  την οποία η σημερινή  κυβέρνηση υπέγραψε αυτούσια, επωφελεία των ιταλών, συμφωνώντας ότι τα παραπάνω ελληνικά νησιά  έχουν περιορισμένη επήρεια, επιλογή που θα την βρει η χώρα μπροστά της τόσο στην οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αλβανία όσο και, κυρίως, ως αρνητικό για τη χώρα νομικό προηγούμενο στις διεκδικήσεις της Τουρκίας.

(iii) Η ελληνική κυβέρνηση  συμφώνησε στο αδιανόητο,  για πρώτη φορά στη διεθνή Ιστορία του Δικαίου της Θαλάσσης, να παραχωρήσει σε  κυρίαρχο κράτος, την Ιταλία εν προκειμένω, ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην ελληνική αιγιαλίτιδα, δηλαδή στα ελληνικά χωρικά ύδατα, επιτρέποντας στους ιταλούς ψαράδες να ψαρεύουν μέσα από τα 6 ν.μ. ! Πρόκειται για προφανή απεμπόληση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε μια αδιανόητη για τη χώρα συμφωνία που θα αποτελέσει κακό προηγούμενο με την Τουρκία.  Η ελληνική κυβέρνηση παραχώρησε εθνική κυριαρχία χωρίς κανένα αντάλλαγμα! Δημιουργείται με τον τρόπο αυτόν κακό 👎 προηγούμενο συνδιαχείρισης στο Ιόνιο Πέλαγος  ε ν τ ό ς  ελληνικών θαλάσσιων χωρικών υδάτων, καθώς Ελλάδα και Ιταλία πλέον συνδιαχειρίζονται την αλιεία στην ελληνική ΑΟΖ σε απόσταση μέχρι τα 6 ν.μ. από τις ελληνικές ακτές, συμφωνία που αποτελεί προπομπό για τη συνδιαχείριση του Αιγαίου. Πράγματι.

Αμέσως την επόμενη τής υπογραφής της ελληνο-ιταλικής συμφωνίας ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου εξέφρασε την άποψη ότι η συμφωνία είναι  θ ε τ ι κ ή για την Τουρκία (!)  καθώς η Ελλάδα αποδέχθηκε ότι τα νησιά έχουν  π ε ρ ι ο ρ ι σ μ έ ν η   ε π ή ρ ε ι α ! «Αυτή η συμφωνία είναι ουσιαστικά μια πολύ ουσιαστική συμφωνία ώστε η Ελλάδα να δει τα γεγονότα και να δεχθεί τη συμφωνία που υποστηρίζουμε», δήλωσε ο κ. Τσαβούσογλου (NTV) και πρόσθεσε ότι  «Η Ελλάδα πάντα επιχειρηματολογούσε ότι “τα νησιά, οι νησίδες ακόμα και οι βράχοι έπρεπε να γίνουν αποδεκτοί ως ενδοχώρα”. Εμείς υποστηρίζουμε το αντίστροφο». Εν συνεχεία, ο κ. Τσαβούσογλου πρόσθεσε ότι ουσιαστικά «Η Ελλάδα συμφώνησε με όσα λέμε». Αναφέρθηκε, μάλιστα, ονομαστικά στους Οθωνούς, στις Στροφάδες και στην Κεφαλονιά, τονίζοντας ότι η Ελλάδα υπέγραψε με την Ιταλία μια συμφωνία το 1977 βάσει της οποίας «η υφαλοκρηπίδα  δ ε ν  αρχίζει από εκείνα τα νησιά». Μάλιστα, για να υποστηρίξει τη θέση του, ο κ. Τσαβούσογλου επικαλέστηκε δηλώσεις του πρώην υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά. «“Η Ελλάδα δεν δέχθηκε πλήρη επήρεια των νησιών, άσκησε κριτική ο κ. Κοτζιάς”», σύμφωνα με τον κ. Τσαβούσογλου. Όπως είπε, «Από τη συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας έχει νόημα να δούμε την πραγματικότητα. Για χρόνια η Ελλάδα υπερασπίζεται την άποψη ότι και οι νησίδες της έχουν υφαλοκρηπίδα. Υποστηρίζουμε εντελώς το αντίθετο. Όταν υπογράψαμε αυτήν τη συμφωνία με τη  Λ ι β ύ η, το τηρήσαμε αυτό στα δυτικά σύνορα της υφαλοκρηπίδας μας. Είπαμε ότι τα ελληνικά νησιά  δ ε ν  μπορούν να έχουν υφαλοκρηπίδα, σεβόμαστε τα χωρικά ύδατα. Η Ελλάδα το  α π ο δ έ χ θ η κ ε  όταν υπέγραψε συμφωνία με την  Ι τ α λ ί α. Αποδέχτηκαν όσα είπαμε για το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, στην συμφωνία με την Ιταλία. Η Ελλάδα επιβεβαίωσε ότι η συμφωνία μας με τη Λιβύη συνάδει με το Διεθνές Δίκαιο.», είπε χαρακτηριστικά ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών. [Εφημερίδα Πρώτο Θέμα: Τσαβούσογλου: Η συμφωνία Ελλάδας και Ιταλίας μας κάνει ευτυχείς – Η Ελλάδα αποδέχεται το τουρκολιβυκό μνημόνιο]

5. Η άποψη ελληνικών κύκλων  που λειτουργούν υπονομευτικά για τα εθνικά συμφέροντα, σύμφωνα με την οποία "Το μήκος των τουρκικών ακτών που βρίσκονται αντικείμενα από τις ακτές τής Μεγίστης (Καστελόριζο) είναι πολύ μεγαλύτερο, άρα η Μεγίστη δεν δικαιούται να έχει ΑΟΖ"

Βάσει της διεθνούς νομολογίας του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και του Αμβούργου, οι ιδιαιτερότητες στην περιοχή της οριοθέτησης, οι οποίες επηρεάζουν «το τελικό αποτέλεσμά της και μεταβάλλουν τη χάραξη της μέσης γραμμής» τις οποίες το Δικαστήριο δέχεται ως «σχετικές περιστάσεις» είναι (α) το μήκος  Σ Υ Ν Ο Λ Ι Κ Ά  των ακτών των κρατών και η αναλογική σχέση αυτών (β) η ύπαρξη νησιών στην  περιοχή της οριοθέτησης και (γ) οι  γενικότερες γεωγραφικές συνθήκες στην περιοχή.

Σύμφωνα με τον κατάλογο του 2005 από το World Factbook της CIA των 194  χωρών όπου καταγράφεται το  μήκος ακτογραμμής σε χιλιόμετρα, η Ελλάς βρίσκεται στην κορυφή του καταλόγου· η χώρα μας βρίσκεται  στην  έ ν α τ η  (9η) θέση παγκοσμίως με συνολικό μήκος ακτογραμμής 15.147 χιλιόμετρα , συνολική περίμετρο 16.040 χλμ και 100% ποσοστό Ακτογραμμής / Περιμέτρου (%) , κάτω από τον Καναδά (202.080 χλμ.), τη Νορβηγία (83.281 χλμ.), την  Ινδονησία (54.716 χλμ), τη  Ρωσία (37.653 χλμ.), τις  Φιλιππίνες (36.289 χλμ.), την  Ιαπωνία (29751 χλμ.), την  Αυστραλία (25.760 χλμ.) και τις ΗΠΑ (19.924 χλμ.).

Η Τουρκία βρίσκεται στη 17η  θέση του καταλόγου με συνολικό μήκος ακτογραμμής 7.200 χιλιόμετρα, συνολική περίμετρο 9.827 χλμ και 73,3% ποσοστό Ακτογραμμής / Περιμέτρου (%).

Είναι προφανές ότι ο λόγος ελληνικής / τουρκικής ακτογραμμής είναι στο 2/1 ήτοι η ελληνική ακτογραμμή είναι  δ ι π λ ά σ ι α  της τουρκικής, τούτο δε ανεξαρτήτως της παραδοχής ότι το μήκος των ακτών τής Μεγίστης (Καστελόριζο) είναι   μόλις 19,5 χλμ. καθότι το μήκος των 19,5 χλμ της  Μεγίστης δεν είναι παρά μέρος του  ό λ ο υ  της  -- διπλάσιας της τουρκικής--  ελληνικής ακτογραμμής συνολικού μήκους  16.040 χλμ. . 

Λεκτέο στο σημείο αυτό ότι «Αναφορικά με το μέγεθος  ενός νησιού, η νομολογία  έχει διαμορφωθεί στην  κατεύθυνση της αποδοχής ότι  μόνον  π ο λ ύ   μ ι κ ρ ά   νησιά  μπορεί  να   ε ξ α ι ρ ε θ ο ύ ν   από  την  οριοθέτηση  και  να μην  υπολογιστούν,  διαφορετικά το μέγεθος ενός  νησιού  δ ε ν  έχει άλλη  επίπτωση, εκτός  από την επίπτωση που συναρτάται με το μήκος των ακτών του και πάντοτε με τη γεωγραφική του θέση. Θα πρέπει στο σημείο αυτό να υπογραμμιστεί ότι η  απόσταση ενός νησιού (Κύπρος) από  το  έδαφος ενός  αντικειμενικού κράτους (Τουρκία)  Δ Ε Ν   μπορεί, βέβαια, να  επηρεάσει την οριοθέτηση  αν  το  νησί αποτελεί το  μ ο ν α δ ι κ ό  έδαφος  ξηράς που ταυτίζεται με το κράτος (π.χ.  Μάλτα,  Κύπρος) ».

Περαιτέρω, «Το Δικαστήριο δεν δέχεται πάντοτε  την αυστηρή αναλογία ακτών και αποδιδόμενης θαλάσσιας περιοχής, με τη χρήση απόλυτων αριθμητικών και μαθηματικών δεδομένων, αλλά επιμένει σε μια  χ α λ α ρ ή  σχέση που, όμως,  Δ Ε Ν   προκαλεί  σ ο β α ρ ή   δ υ σ α ν α λ ο γ ί α  μεταξύ του μήκους των ακτών του κάθε κράτους στην περιοχή της οριοθέτησης και στην αποδιδόμενη θαλάσσια έκταση ζώνης σε αυτό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της απόφασής του Δικαστηρίου στην υπόθεση της Νικαράγουα κατά της Κολομβίας, όπου το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η σχέση των ακτών των δύο χωρών ήταν 8,1 προς 1, ωστόσο η έκταση των θαλάσσιων ζωνών που αποδόθηκαν, με την προσθήκη και άλλων παραμέτρων στην κρίση του Δικαστηρίου, μείωσε σημαντικά αυτή τη σχέση σε 1 προς 3 υπέρ της Νικαράγουα» [Πανεπιστήμιο Πειραιώς , Τμήμα Οικονομικών και Διεθνών Σπουδών , διπλωματική εργασία "Δίκαιο της θάλασσας ..." , Επιβλέπων καθηγητής:  Π.  Λιάκουρας , της Μαγειράκη  Αμαλίας   2017].  

Οι παραπάνω "ιδιαιτερότητες στην περιοχή της οριοθέτησης" δεν ισχύουν για τα  Α ρ χ ι π ε λ α γ ι κ ά  κράτη , όπως είναι η Ελλάδα, όπως παρακάτω θα καταδειχθεί. Σε κάθε περίπτωση οι τουρκικοί (και οι ελληνικοί που στηρίζουν τους τουρκικούς) ισχυρισμοί σύμφωνα με τους οποίους η Μεγίστη  (Καστελόριζο) δεν πρέπει να έχει δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ,  εφόσον περιβληθούν τον συμβατικό τύπο τής επίσημης ελληνοτουρκικής συμφωνίας στην οριοθέτηση ΑΟΖ (και… υφαλοκρηπίδας!) αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα η τουρκική υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ να καταλαμβάνει θαλάσσια περιοχή που φτάνει στο μέσο περίπου του Αιγαίου Πελάγους , δ ι α τ α ρ ά σ σ ο ν τ α ς    α κ ρ α ί α  τον αριθμητικό λόγο "μήκος ακτογραμμής/ αποδιδόμενης θαλάσσιας περιοχής"  υ π έ ρ  της Τουρκίας (!) , όταν μάλιστα η ελληνική ακτογραμμή είναι  δ ι π λ ά σ ι α   της τουρκικής, προκαλώντας  σ ο β α ρ ή   δ υ σ α ν α λ ο γ ί α  μεταξύ του μήκους των ακτών Ελλάδας και Τουρκίας και της αποδιδόμενης θαλάσσιας έκτασης ζώνης, σε ποσοστό συντριπτικά  υ π έ ρ  της Τουρκίας που έχει τη  μ ι σ ή  σε μήκος ακτογραμμή της Ελλάδος!

Εφόσον αυτό συμβεί θα  ανατραπεί  προκλητικά η υπέροχη 2/1 Ελλάδας- Τουρκίας στο μήκος ακτογραμμής, καθώς δεν θα έχει εφαρμοστεί ο βασικός κανόνας οριοθέτησης κατά το Δ.Δ.  που λαμβάνει υπόψη  Ό Χ Ι  την ακτογραμμή τής  Μεγίστης σε σύγκριση με μήκος που έχουν οι αντικείμενες τουρκικές ακτές, αλλά "το μήκος  Σ Υ Ν Ο Λ Ι Κ Ά  των ακτών Ελλάδας και Τουρκίας και την αναλογική σχέση αυτών" λαμβάνοντας , δευτερεύοντος, υπόψη το κριτήριο της θέσης του  Καστελόριζου στην περιοχή της οριοθέτησης στο Ανατολικό Αιγαίο με βάση (α) αν προκαλείται αποτέλεσμα διακοπής στη γραμμή βάσης, όπως  φ α ι ν ο μ ε ν ι κ ά  συμβαίνει αν τη Μέγιστη δούμε  α π ο σ π α σ μ α τ ι κ ά  και  μ ε μ ο ν ω μ έ ν α  από το ό λ ο ν  των 6.000 ελληνικών νησιών , γιατί η Μέγιστη βρίσκεται μπροστά στις τουρκικές ακτές και μακριά από τη Ρόδο, όπως η τουρκική διπλωματία και οι έλληνες υποστηρικτές της ισχυρίζονται, ή (β) αν η γραμμή Ρόδου – Μεγίστης πληροί τις προϋποθέσεις που θέτει το Δίκαιο της Θάλασσας ως   τμήμα  α ρ χ ι π ε λ α γ ι κ ώ ν  ελληνικών γραμμών βάσης που ενώνουν τα ακρότατα σημεία των πλέον απομακρυσμένων νήσων (της Ρόδου και της Μεγίστης), που είναι δύο (2) από τα έξι χιλιάδες 6.000 συνολικά νησιά του Ελληνικού Αρχιπελάγους, και συνιστά μία από τις γραμμές βάσεις για την οριοθέτηση των ελληνικών θαλασσίων ζωνών.

6. Το "δεδικασμένο" στο  Φιδονήσι 🐍 της Μαύρης θάλασσας υπέρ των τουρκικών θέσεων για το  καθεστώς που πρέπει να  επικρατήσει στη Μέγιστη (Καστελόριζο) , που διακινούν ελληνικοί κύκλοι που λειτουργούν υπονομευτικά για τα εθνικά συμφέροντα στηρίζοντας την τουρκική θέση που υποστηρίζει το νομικό αφήγημα των «ειδικών περιστάσεων» ως αποτέλεσμα της εκτίμησης ότι το Αιγαίο, όπως η Μαύρη Θάλασσα, είναι μια… «ημί-κλειστη» θάλασσα!

Το Φιδονήσι (Ουκρανικά : Острів Зміїний) είναι νησί του Εύξεινου πόντου που ανήκει στην Ουκρανία στα σύνορα της χώρας με την Ρουμανία κοντά στο Δέλτα του Δούναβη. Η Υπόθεση σχετικά με τη θαλάσσια οριοθέτηση στη Μαύρη Θάλασσα (Ρουμανία / Ουκρανία) (2009) ICJ 3 ήταν απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ). Στις 16 Σεπτεμβρίου 2004, η Ρουμανία προσέφυγε στο δικαστήριο μετά από ανεπιτυχείς διμερείς διαπραγματεύσεις. Στις 3 Φεβρουαρίου 2009, το δικαστήριο εξέδωσε την ετυμηγορία του, δημιουργώντας θαλάσσια σύνορα, συμπεριλαμβανομένης της υφαλοκρηπίδας και αποκλειστικών οικονομικών ζωνών για τη Ρουμανία και την Ουκρανία.

Λόγω της θέσης του (πολύ κοντά στις ρουμανικές ακτές), το ουκρανικό νησί Φιδονήσι επηρέασε τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο χωρών. Εάν το Φιδονήσι ήταν νησί, η υφαλοκρηπίδα του θα θεωρείτο ουκρανικά ύδατα. Αν ήταν νησίδα, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας δεν θα το λάμβαναν υπόψη. Η Ρουμανία ισχυρίστηκε ότι η Ουκρανία έκανε επί τούτου ανάπτυξη στο Φιδονήσι (πρόχειρες κατοικίες κλπ) για να αποδείξει ότι ήταν νησί και όχι νησίδα. [Wikipedia: Θαλάσσια Οριοθέτηση στην περίπτωση της Μαύρης Θάλασσας]

Στην  περίπτωση του Νησιού Φιδονήσι κρίθηκε από το Δικαστήριο ότι ο λόγος των παράκτιων μηκών μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας είναι 1/ 2,8 υπέρ της Ουκρανίας και, η ακτή του νησιού Φιδονήσι είναι τόσο μικρή που  Δ Ε Ν  επηρεάζει αυτήν την αναλογία [ICJ, Case concerning Maritime Delimitation  in the  Black  Sea  (Romania  v.  Ukraine), Summary  of Judgment of  3  February  2009, para 77-105. ]

[Αντίστοιχα στην περίπτωση της Νήσου Μεγίστης θα μπορούσε εύλογα να λεχθεί ότι ο λόγος των παράκτιων μηκών μεταξύ Ελλάδας  και Τουρκίας είναι 1/ 2 υπέρ της Ελλάδας και, η ακτή της Νήσου Μεγίστης είναι τόσο μικρή που  Δ Ε Ν  επηρεάζει αυτήν την αναλογία - Ό χ ι  ότι "το Καστελόριζο έχει συγκριτικά απειροελάχιστο μήκος  ακτογραμμής σε σύγκριση με τις αντικριστές ακτές τής Τουρκίας, συνεπώς δεν δικαιούται ΑΟΖ" όπως υποστηρίζουν ελληνικοί κύκλοι που στηρίζουν τα τουρκικά συμφέροντα]

Το ζήτημα της επίδρασης του νησιού Φιδονήσι στη διαδικασία οριοθέτησης ήταν μάλλον περίπλοκο.  Το Δικαστήριο  Δ Ε Ν   προχώρησε σε νομικό χαρακτηρισμό του νησιού ως  ν η σ ι ο ύ  ή ως  ν η σ ί δ α ς  ή  β ρ ά χ ο υ, αλλά αναφέρθηκε σε αυτό ως «ένα φυσικό χαρακτηριστικό που ονομάζεται Serpent's Island».  Στην πρώτη περίπτωση θα είχε  σ ω σ τ ά   Υφαλοκρηπίδα  και ΑΟΖ και στη δεύτερη περίπτωση θα είχε δικαίωμα  μ ό ν ο  σε αιγιαλίτιδα  ζώνη (12 ν.μ.).  Το δικαστήριο, απέδωσε τελικά Αιγιαλίτιδα Ζώνη 12 ν.μ. χωρίς να αποδώσει καμία επήρεια  στη μετατόπιση της ενιαίας γραμμής ορίου Υφαλοκρηπίδας / ΑΟΖ.

Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι στο δεύτερο στάδιο, το δικαστήριο  δ ε ν  αναγνώρισε ειδικές περιστάσεις που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τη μετατόπιση της ενιαίας οριακής γραμμής,  ο ύ τ ε  τη   δ υ σ α ν ά λ ο γ η   α π ό σ τ α σ η  των σχετικών ακτών  ο ύ τ ε   την   η μ ί-κ λ ε ι σ τ η  Μαύρη Θάλασσα [Maritime  Delimitation in the Black Sea  (Romania v. Ukraine),  ICJ  Decision No. 2009/9, 3 February 2009, para 155-204]

Το Διεθνές Δικαστήριο, αποφάσισε επίσης ότι το Φιδονήσι  δ ε ν  αποτελεί ειδική  περίσταση που δικαιολογεί τη μετατόπιση της προσωρινής γραμμής επειδή δεν χρησιμεύει ως σημείο βάσης για την κατασκευή αυτής της γραμμής, δεδομένου ότι δεν αποτελεί μέρος της γενικής διαμόρφωσης της ακτής [Maritime  Delimitation  in  the  Black  Sea  (Romania  v.  Ukraine),  ICJ  Decision  No.  2009/9, 3 February  2009,  para  179-88]

Το σημαντικότερο άρα όλων είναι ότι η   ά ρ ν η σ η  από το Δικαστήριο τής απόδοσης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Νησί Φιδονήσι στη Μαύρη Θάλασσα,  Δ Ε Ν  ΒΑΣΊΖΕΤΑΙ στο σκεπτικό ότι η Μαύρη Θάλασσα είναι μια ημί-κλειστη θάλασσα.  Το  α ν τ ί θ ε τ ο  θα δημιουργούσε ένα «res judicata»  υ π έ ρ  της τουρκικής θέσης, η οποία δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα για υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ των νησιών λόγω του φερόμενου ημι-κλειστού χαρακτήρα του Αιγαίου.  Οι απόφαση αυτή του  Δικαστηρίου καταδεικνύει ότι το δικαίωμα των νησιών στις οικονομικές ζώνες  Δ Ε Ν  επηρεάζεται από τον ημί-κλειστο χαρακτήρα των θαλασσών. [Islands and Exclusive Economic Zones in Southeast Europe  International Law Solutions , Vasileios Moraitis , September 2018]

7. Το "δεδικασμένο" των Αγγλονορμανδικών Νήσων (Νήσος Τζέρσεϊ) στη Θάλασσα της Μάγχης  υπέρ των τουρκικών θέσεων για το  καθεστώς που πρέπει να  επικρατήσει στη Μέγιστη (Καστελόριζο) , που διακινούν ελληνικοί κύκλοι που λειτουργούν υπονομευτικά για τα εθνικά συμφέροντα στηρίζοντας την τουρκική θέση που υποστηρίζει το νομικό αφήγημα ότι η Μεγίστη βρίσκεται στη... λάθος πλευρά της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας Ελλάδας - Τουρκίας έτσι που η Μεγίστη συνιστά... «παρενόχληση»   της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ!

Η επήρεια κάθε νησιού σε μια συνολική οριοθέτηση εξαρτάται συνήθως από δύο παράγοντες: από την θέση του νησιού στην οριοθετική περιοχή, και από το μέγεθός του. Όσον αφορά την θέση του νησιού εξέχουσα σημασία είναι η γεωγραφική του σχέση με το ηπειρωτικό έδαφος, εάν δηλαδή βρίσκεται κοντά ή μακριά από το ηπειρωτικό έδαφος, κι ανήκει στο ίδιο κράτος με το κράτος του ηπειρωτικού εδάφους, ή βρίσκεται κοντά στο ηπειρωτικό έδαφος του αντικειμένου ή γειτονικού κράτους, αλλά πολιτικά ανήκει στο άλλο γειτονικό κράτος.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της τελευταίας περίπτωσης εντοπίζεται στην υπόθεση των Νησιών της Μάγχης, συγκεκριμένα των Αγγλονορμανδικών Νήσων στην οποία ad hoc το Διαιτητικό Δικαστήριο, οριοθετώντας την υφαλοκρηπίδα των δύο κρατών έπρεπε να αποφασίσει για την τύχη των βρετανικών νησιών που βρίσκονται πλησιέστερα στις γαλλικές ηπειρωτικές ακτές. Τα νησιά αυτά αντιμετωπίστηκαν από το Διαιτητικό Δικαστήριο ως  «παρενόχληση» μιας κατά τα άλλα σχετικά απλής οριοθέτησης των αντικείμενων ακτών των δύο χωρών, που ευνοούσε την εφαρμογή της μέσης γραμμής. [Πανεπιστήμιο Πειραιώς , Τμήμα Οικονομικών και Διεθνών Σπουδών , διπλωματική εργασία "Δίκαιο της θάλασσας ..." , Επιβλέπων καθηγητής:  Π.  Λιάκουρας , της Μαγειράκη  Αμαλίας   2017].

Σύμφωνα με το Διαιτητικό Δικαστήριο τα νησιά αυτά βρίσκονται στη  λ ά θ ο ς  πλευρά της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας Βρετανίας - Γαλλίας, μια σκέψη που το οδήγησε στο να εφαρμόσει μια μέση γραμμή ανάμεσα στα ηπειρωτικά εδάφη της Γαλλίας και στο κεντρικό έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου, περικλείοντας τα βρετανικά νησιά της Μάγχης με μια ζώνη 12 ν.μ. Αιγιαλίτιδας ζώνης , αντιπροσωπευτικής όλων των δικαιωμάτων τους στη θαλάσσια περιοχή. Ωστόσο.

Οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι (νορμανδικά: Îles d'la Manche, γαλλικά: Îles Anglo-Normandes ή Îles de la Manche[note 1]) είναι  α ρ χ ι π έ λ α γ ο ς το οποίο αποτελεί Κτήση του Βρετανικού Στέμματος και βρίσκεται στη Θάλασσα της Μάγχης, στα ανοιχτά των γαλλικών ακτών της Νορμανδίας. Το Τζέρσεϊ είναι  α ν ε ξ ά ρ τ η τ ο  διοικητικά, αλλά την ευθύνη της άμυνάς του την έχει το Ηνωμένο Βασίλειο  [Wikipedia: Αγγλονορμανδικές Νήσοι]. Από αυτά συνάγεται ότι οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι ανήκουν μεν άτυπα στο Ηνωμένο Βασίλειο πλην όμως επισήμως είναι  ανεξάρτητο διοικητικά Αρχιπέλαγος (κάτι σαν το αυτοδιοίκητο της Χερσονήσου του Άθω - Άγιον Όρος), εξ ου και αποτελεί έναν από τους  σημαντικότερους υπεράκτιους off shore "φορολογικούς παραδείσους" του City του Λονδίνου.

Δοθέντος, δε, ότι η νήσος του Τζέρσεϊ απέχει από τις νορμανδικές ακτές της Γαλλίας   μ ό λ ι ς  15 ,55 ν.μ. ,  άρα δεν υπάρχει ε π α ρ κ ή ς  θαλάσσιος χώρος για περισσότερο από 12 ν.μ. Αιγιαλίτιδας ζώνης εντεινόμενης προς τη Γαλλία (εικόνα 2) αυτονόητο είναι ότι το Δικαστήριο δεν θα μπορούσε να δώσει παραπάνω δικαιώματα στις θαλάσσιες ζώνες που οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι θα δικαιούνταν σε βάρος των θαλάσσιων ζωνών της Γαλλίας αν υπήρχε επαρκής θαλάσσιος χώρος.

Ως προς τις θαλάσσιες ζώνες σε βάρος του Ηνωμένου Βασιλείου που δ ε ν  δόθηκαν στις Αγγλονορμανδικές Νήσους, λεκτέο ότι οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι ανήκουν επί της ουσίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, πρόσθετα δε η Βόρεια Νήσος του νησιωτικού συμπλέγματος των Αγγλονορμανδικών Νήσων, η Νήσος Γκέρνσεϊ,  απέχει από τις βρετανικές ακτές  μ ό λ ι ς  60,36 ν.μ., άρα προφανές είναι ότι τυχών απονομή θαλάσσιων ζωνών υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στις Αγγλονορμανδικές Νήσους σε βάρος τής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ της Βρετανίας θα ήταν σαν το Δικαστήριο να απομένει στο Άγιον Όρος υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ σε βάρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ!

Έτσι εχόντων των πραγμάτων οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι δεν είναι στη λάθος πλευρά της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας Βρετανίας - Γαλλίας ούτε συνιστούν «παρενόχληση»   της γαλλικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, καθώς δεν υπάρχει θαλάσσιος χώρος πέραν των 15 ν.μ. προς τις νορμανδικές ακτές  της Γαλλίας, ενώ τυχόν επέκταση των θαλάσσιων ζωνών των Αγγλονορμανδικών Νήσων σε βάρος της Βρετανίας θα ήταν σαν η Χερσόνησος του Άθω να ζητά και να παίρνει επέκταση των θαλάσσιων ζωνών του σε βάρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Τούτων δοθέντων εκ του πονηρού είναι η σύγκριση των Αγγλονορμανδικών Νήσων με το νησιωτικό σύμπλεγμα τής Μεγίστης, που υποστηρίζει το νομικό αφήγημα ότι η Μεγίστη βρίσκεται στη... λάθος πλευρά της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας Ελλάδας - Τουρκίας έτσι που η Μεγίστη συνιστά... «παρενόχληση»   της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ!

8. Το "δεδικασμένο" της νήσου του Αγίου Μαρτίνου υπέρ των τουρκικών θέσεων για το  καθεστώς που πρέπει να  επικρατήσει στη Μέγιστη (Καστελόριζο) , που διακινούν ελληνικοί κύκλοι που λειτουργούν υπονομευτικά για τα εθνικά συμφέροντα στηρίζοντας την τουρκική θέση που υποστηρίζει το νομικό αφήγημα "Αποτέλεσμα   δ ι α κ ο π ή ς" τής γραμμής βάσης Μεγίστης", επειδή διέρχεται  μπροστά από τις τουρκικές ακτές και παρεμποδίζει τη θαλάσσια προβολή των ακτών της Τουρκίας!

Σε πρόσφατη περίπτωση, στην υπόθεση Μπαγκλαντές κατά Μυανμάρ, το Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας  α γ ν ό η σ ε  το νησί του Αγίου Μαρτίνου (St. Martin), με το αιτιολογικό ότι εάν είχε δοθεί «επήρεια στο νησί για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας το αποτέλεσμα θα ήταν μια γραμμή που θα παρεμπόδιζε τη θαλάσσια προβολή των ακτών της Μυανμάρ, με τρόπο που θα προκαλούσε μιαν αδικαιολόγητη στρέβλωση της οριοθετικής γραμμής». Παρόμοιες θέσεις διατυπώθηκαν και σε προηγούμενες αποφάσεις του Δικαστηρίου της Χάγης, ιδιαίτερα στην υπόθεση της Μαύρης Θάλασσας [Dispute Concerning Delimitation of the Maritime Boundary between Bangladesh and Myanmar in the Bay of Bengal, (Bagladesh v.Myanmar), Judgment of 14 March 2012.  25 Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine), I.C.J. Reports 2009, σελ. 122-128.]

Έτσι και το Δικαστήριο δεν χρησιμοποίησε το νησί του Αγίου Μαρτίνου για τη χάραξη της γραμμής βάσης (όπως στην υπόθεση του Νησιού των Φιδιών) επειδή το νησί βρίσκεται μπροστά από την ακτή της Μυανμάρ και παράγει αποτέλεσμα  δ ι α κ ο π ή ς [Dispute concerning delimitation  of  the  Maritime  Boundary  between  Bangladesh  and  Myanmar  in the  Bay  of  Bengal,  (Bangladesh/Myanmar),  Case  No  16,  Judgment,  ITLOS,  14 March  2012,  para.  318-319]

Επίσης, το Δικαστήριο αποδέχθηκε τις  ιδιαίτερες περιστάσεις σχετικά με την κοιλότητα των ακτών του Μπαγκλαντές και το αποτέλεσμα διακοπής που παρήγαγε.  Ως αποτέλεσμα, η οριακή γραμμή μετατοπίστηκε λαμβάνοντας το σχήμα μιας ευθείας γραμμής αζιμούθιου (215ο) ξεκινώντας από ένα σημείο βάσης κοντά στην ακτή.

Η πιο σημαντική παρατήρηση εδώ είναι ότι το Δικαστήριο  δεν αποδίδει κανένα αποτέλεσμα σχετικά με την Υφαλοκρηπίδα ή την ΑΟΖ στο νησί του Αγίου Μάρτιν, υποστηρίζοντας  π ρ α κ τ ι κ ο ύ ς  λόγους, δηλαδή το αποτέλεσμα  δ ι α κ ο π ή ς  στην   ακτή της Μιανμάρ.

Τέλος, με την απόφασή του αυτή το Δικαστήριο επαναλαμβάνει την πάγια νομολογία του σύμφωνα με την οποία "Η γεωμορφολογία του βυθού σχετίζεται με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μόνο στις περιπτώσεις που εκτείνονται πέρα από τα 200 ν.μ., συνεπώς καθώς το ITLOS δηλώνει ότι οριοθέτηση ενός και μόνο θαλάσσιου ορίου πρέπει να «καθοριστεί»  με βάση τη  γ ε ω γ ρ α φ ί α  και  Ο Χ Ι   τη  γ ε ω λ ο γ ί α  ή τη γεωμορφολογία », νομολογία που ακυρώνει τον τουρκικό ισχυρισμό ότι τα νησιά και οι νησίδες του Αιγαίου επικάθονται στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας  [Dispute concerning delimitation  of  the  Maritime  Boundary  between  Bangladesh  and  Myanmar  in the  Bay  of  Bengal,  (Bangladesh/Myanmar),  Case  No  16,  Judgment,  ITLOS,  14 March  2012,  para.  322 | [Islands and Exclusive Economic Zones in Southeast Europe  International Law Solutions , Vasileios Moraitis , September 2018]

Ορθώς λοιπόν κρίθηκε από το ΔΔΧ ότι το νησί του Αγίου Μαρτίνου παράγει αποτέλεσμα  δ ι α κ ο π ή ς  τής γραμμής βάσης με τις ηπειρωτικές ακτές του Μπαγκλαντές, καθώς βρίσκεται μπροστά από την ακτή της Μυανμάρ έτσι που παράγει αποτέλεσμα διακοπής  σ τ η ν   ακτή τής Μυανμάρ διότι παρεμποδίζει τη θαλάσσια προβολή των ακτών της Μυανμάρ.

Τα ανωτέρω  δ ε ν  ισχύουν για τη Μέγιστη. Και τούτο, διότι η Μεγίστη  Δ Ε Ν   παράγει αποτέλεσμα  δ ι α κ ο π ή ς τής γραμμής βάσης "Βόρειο Άκρο Ρόδου - Βόρειο Άκρο Μεγίστης", καθώς  βρίσκεται μεν μπροστά από τις τουρκικές ακτές,  έτσι όμως που  Δ Ε Ν  παράγει αποτέλεσμα διακοπής  σ τ η ν   ακτή τής Τουρκίας καθότι  Δ Ε Ν   παρεμποδίζει τη θαλάσσια προβολή των ακτών της Τουρκίας. 

Τέλος, το νησί του Αγίου Μαρτίνου είναι το  έ ν α  και μ ο ν α δ ι κ ό  νησί  της Μυανμάρ στον Κόλπο της Βεγγάλης – Η Μεγίστη  εντάσσεται νομικά και πραγματικά στο Αιγαιακό Αρχιπέλαγος των 6.000 ελληνικών νησιών και νησίδων.

Έτσι εχόντων των πραγμάτων, τυχόν αποτέλεσμα διακοπής τής γραμμής βάσης "Βόρειο Άκρο Ρόδου - Βόρειο Άκρο Μεγίστης" κι αν ακόμη υποτεθεί ότι παράγονταν Δ Ε Ν  θα ίσχυε, καθότι ο μηχανισμός  της διακοπής  δ ε ν  εφαρμόζεται στα  Α ρ χ ι π ε λ α γ ι κ ά  κράτη όπως η Ελλάδα, καθότι , όπως στη συνέχεια θα αναλυθεί, το νησιωτικό σύμπλεγμα τής Μεγίστης εντάσσεται νομικά και πραγματικά στο Αιγαιακό Αρχιπέλαγος των 6.000 ελληνικών νησιών και νησίδων που είναι  στενά  σ υ ν δ ε δ ε μ έ ν α  μεταξύ τους έτσι που σχηματίζουν μια  α υ τ ο τ ε λ ή    γ ε ω γ ρ α φ ι κ ή,  ο ι κ ο ν ο μ ι κ ή  ,   π ο λ ι τ ι κ ή  και  ι σ τ ο ρ ι κ ή   ε ν ό τ η τ α, με το συνολικό μήκος της ελληνικής ακτογραμμής να είναι 15.147 χιλιόμετρα,  ήτοι δ ι π λ ά σ ι α  της τουρκικής.

9. Η  δ υ σ α ν ά λ ο γ η   α π ό σ τ α σ η  των σχετικών ακτών της Μεγίστης (Καστελόριζο) από τις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας συνιστά περίπτωση "ειδικών περιστάσεων" που στερεί από τη Μεγίστη το δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, σύμφωνα με ακαδημαϊκούς και κυβερνητικούς κύκλους που στηρίζουν τις τουρκικές θέσεις - Το δεδικασμένο από την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τα  γαλλικά νησιά  Saint-Pierre και Miquelon που βρίσκονται μία ανάσα από τις καναδικές ακτές,  χ ι λ ι ά δ ε ς  χιλιόμετρα  μ α κ ρ ι ά  από την Γαλλία,  που εκθέτει τους  εγχώριους κύκλους που αποστερούν το δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ της Μεγίστης λόγω, τάχα, δυσανάλογης απόστασης από την ηπειρωτική Ελλάδα!

Το  σύμπλεγμα νησίδων Saint-Pierre και Miquelon στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, συνολικής έκτασης 242 τ.χλμ. και με πληθυσμό περίπου 6.000 κατοίκους,  αποτελεί γαλλική εδαφική επικράτεια από το 1763, επίσημα από το 1985. Απέχουν 2.200 ν.μ. από τη Γαλλία και  μ ό λ ι ς  9 ν.μ. από τη Νέα Γη του Καναδά!

Το 1976 ο Καναδάς επέκτεινε την οικονομική ζώνη των χωρικών του υδάτων με συνέπεια τον αλιευτικό αποκλεισμό των νησιών. Το 1985, η Γαλλία αναγνώρισε τα νησιά ως συνέχεια του εδάφους της και ως έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που η χώρα μας δεν υπενθυμίζει και δεν προβάλλει όπως πρέπει για τα ελληνικά νησιά.

Η διαφορά των δύο χωρών, έφτασε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Ο Καναδάς υποστήριξε ότι τα νησιά αυτά δεν διαθέτουν δική τους υφαλοκρηπίδα, επειδή, από γεωλογική άποψη, επικάθονται στην υφαλοκρηπίδα του Καναδά.

Με την διαιτητική απόφαση της 10/6/1992 για την οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών των νησιών Saint-Pierre και Miquelon, το Διεθνές Δικαστήριο  α π έ ρ ρ ι ψ ε  τον καναδικό ισχυρισμό, κρίνοντας ότι στην περιοχή εκείνη η υφαλοκρηπίδα αποτελεί μια τεράστια συνεχή υποθαλάσσια έκταση και συνεπώς δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ανήκει στον Καναδά ή σε άλλο κράτος, χωρίς οριοθέτηση. Ακόμα, α π έ ρ ρ ι ψ ε την αντίληψη περί μειωμένης επήρειας των νησιών και  α ν α γ ν ώ ρ ι σ ε  στα νησιά  π λ ή ρ η  δικαιώματα, αρχικά θαλάσσιες και υποθαλάσσιες ζώνες 200 ν.μ. [εικόνα 3].  Ειδικότερα, το Δικαστήριο απέδωσε στα νησιά, στα δυτικά «θύλακα» υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ πλάτους 24 ν.μ., ενώ στα νότια, «διάδρομο» υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ, πλάτους 10,5 ν.μ. και μήκους  δ ι α κ ο σ ί ω ν  ναυτικών μιλίων  (200 ν.μ.) αντίστοιχα. Το πλάτος του διαδρόμου αυτού προσδιορίστηκε από τους δύο μεσημβρινούς που διέρχονται από το ανατολικότερο σημείο του νησιού St. Pierre και το δυτικότερο σημείο του νησιού Miquelon αντίστοιχα.

Πρόκειται για πολύ σημαντική απόφαση για την Ελλάδα, καθώς αποτελεί μια παρόμοια περίπτωση με το σύμπλεγμα του Καστελλόριζου, με μία όμως διαφορά.

Το συγκεκριμένα νησιά, αποτελούν όντως ένα απομονωμένο νησιωτικό σύμπλεγμα, σε αντίθεση με το σύμπλεγμα του Καστελλόριζου που απέχει 62 ν.μ. από τη Ρόδο και πολύ λιγότερο από τις ηπειρωτικές ακτές της Ελλάδας συγκριτικά με την τεράστια απόσταση των γαλλικού νησιωτικού συμπλέγματος Saint-Pierre και Miquelon που απέχουν χιλιάδες χιλιόμετρα από τις ηπειρωτικές ακτές της Γαλλίας. [Θεόδωρος Καρυώτης, «ΑΟΖ-ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΝΗ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 2019 | ΚΡΑΤΕΡΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ-ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗ, «ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ», 4η ΕΚΔΟΣΗ, ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 2013 | Πρώτο Θέμα: ΑΟΖ: Tο Καστελλόριζο και οι αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου]

Είναι από τα παραπάνω προφανές ότι τυχόν αναγνώριση από την Ελλάδα «ειδικών περιστάσεων» και  «ευαίσθητων σημείων τής  διαδικασίας οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ)» που θα ανοίξει τη συζήτηση περί «επίδρασης των ελληνικών νησιών στις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες» ισοδυναμεί με απεμπόληση ελληνικής κυριαρχίας.

Απόψεις ελληνικών ακαδημαϊκών κύκλων και τεχνοκρατών όπως «Οι  αποφάσεις αυτών των θεσμικών οργάνων δεν βασίζονται αποκλειστικά στο Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης, τις Διεθνείς Συμβάσεις και το Εθιμικό Δίκαιο, αλλά λαμβάνουν υπόψη πολλούς παράγοντες, όπως τις ‘σχετικές περιστάσεις’ που δεν μπορούν να τυποποιηθούν, επομένως  βασίζονται σε διεξοδική εξέταση τής κάθε μεμονωμένης υπόθεσης» μόνο ζημία μπορεί να προκαλέσουν, καθώς η ελληνική περίπτωση είναι ξεκάθαρη: δεν υπάρχει νομικό έρεισμα στο Δ.Δ. ικανό να   δ ι α τ α ρ ά ξ ε ι    α κ ρ α ί α  τον αριθμητικό λόγο "μήκος ακτογραμμής/ αποδιδόμενης θαλάσσιας περιοχής"  υ π έ ρ  της Τουρκίας (!) , όταν μάλιστα η ελληνική ακτογραμμή είναι  δ ι π λ ά σ ι α   της τουρκικής (!), προκαλώντας  σ ο β α ρ ή   δ υ σ α ν α λ ο γ ί α  μεταξύ του μήκους των ακτών Ελλάδας και Τουρκίας και της αποδιδόμενης θαλάσσιας έκτασης ζώνης, σε ποσοστό συντριπτικά  υ π έ ρ  της Τουρκίας που έχει τη  μ ι σ ή  σε μήκος ακτογραμμή της Ελλάδος!

Ενδεικτική της κατάστασης όπως η Ελλάς επέτρεψε να  εξελιχθεί είναι η άποψη του τον Κωνσταντίνου Οικονομίδη (International  Law and Greek Foreign Policy  Issues), αποσπάσματα της οποίας κρίνεται σκόπιμο να παραθέτουν αυτούσια: «Για τους παραπάνω λόγους δεν μπορεί να προβλεφθεί, ούτε καν με σχετική βεβαιότητα, μια μελλοντική κρίση του Δικαστηρίου στην περίπτωση της Ελλάδας. Τα Διεθνή Δικαστήρια, εφαρμόζουν τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, ωστόσο, η εξέταση πολλών παραγόντων όπως πολιτικές εξελίξεις, ειδικές περιστάσεις ή απειλές πολέμου, μπορεί να προκαλέσουν αποκλίσεις από τους αυστηρή εφαρμογή των  κανόνων του Διεθνούς Δικαίου.  Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υπάρχουν πολλές υποθέσεις διαφορών που δεν παραπέμπονται στα διεθνή δικαστήρια, αλλά αντ’  αυτού ακολουθούνται πολιτικές μέθοδοι που οδηγούν σε διμερείς συμφωνίες. (…)  Δοθέντος ότι η  πρόσφατη τάση της νομολογίας ευνοεί την εφαρμογή δίκαιων αρχών και  ό χ ι  τον κανόνα της ισότητας στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ,   έτσι, όσον αφορά την υπόθεση του Αιγαίου, είναι  α π ί θ α ν ο  να γίνει δεκτή η ελληνική αξίωση για την εφαρμογή της αρχής της ίσης απόστασης.  (…) Η Μεγίστη που είναι πολύ σημαντική για την οριοθέτηση της ελληνοτουρκικής ΑΟΖ στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, είναι δέκα φορές μεγαλύτερη από το νησί Φιδονήσι και ορισμένα από τα αμφιλεγόμενα νησιά της Κολομβίας που έχουν απασχολήσει το Διεθνές Δικαστήριο.  Παρ 'όλα αυτά, είναι πιθανό, σε μια υποθετική απόφαση του Δικαστηρίου, το Καστελόριζο να θεωρηθεί ότι προκαλεί  δ ι α κ ο π ή  του αποτελέσματος και ως εκ τούτου να απονεμηθεί με μειωμένη επήρεια στην υφαλοκρηπίδα / ΑΟΖ.  Αυτό μπορεί επίσης να ισχύσει και για τα Ιόνια Νησιά Όθωνη και Ερίκουσα, αν και αυτά τα νησιά είναι πολύ μεγαλύτερα από άποψη μεγέθους και πληθυσμού, είναι πολύ πιο κοντά στην κύρια χώρα ενώ κατοικούνται από την αρχαιότητα (σ.σ. το παρατιθέμενο του συγγράμματος απόσπασμα δημοσιεύθηκε πριν τη σύναψη της συμφωνίας για την οριοθέτηση ελληνο-ιταλικής ΑΟΖ με την οποία η Ελλάς παραχώρησε, ως αποτέλεσμα διεργασιών  μυστικής διπλωματίας, οικειοθελώς και δίχως ανταλλάγματα μειωμένη επήρεια σε ελληνικές Ιόνιες νήσους, δίχως προς τούτο να απαιτηθεί επίσημη διαιτησία από διεθνή δικαιοδοτικά όργανα, όπως ο συγγραφέας ευλόγως υπέθεσε ότι ενδεχομένως συμβεί).  Επιπλέον, ο γεωγραφικός σχηματισμός των νησιών του Αιγαίου θα μπορούσε να θεωρηθεί  α ρ χ ι π έ λ α γ ο ς.  Παρόλο που η Ελλάδα  δ ε ν  είναι Αρχιπέλαγος, ο σχηματισμός των νησιών πρέπει να ληφθεί υπόψη, διότι θα πρέπει να διατηρήσει την πολιτική και οικονομική ενότητα με την ηπειρωτική χώρα που βρίσκεται σε  π ο λ ύ  κοντινή απόσταση αφήνοντας μικρούς χώρους ανοιχτής θάλασσας [Κostas  Oikonomidis. International  Law and Greek Foreign Policy  Issues  (in Greek). Athens: Sakkoulas, 1998, p. 5]

10. Η Ελλάς είναι ξεκάθαρα Αρχιπελαγικό κράτος

Η Μεγίστη (Καστελόριζο)  Δ Ε Ν  είναι ένα αποκομμένο νησί  στα τουρκικά παράλια με απειροελάχιστη ακτογραμμή σε σύγκριση με την τουρκική αντικριστή ακτογραμμή, αλλά είναι ένα (1) νησί από τα έξι χιλιάδες (6.000)  νησιά του ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ   Α Ρ Χ Ι Π Ε Λ Ά Γ Ο Υ Σ που κατατάσσεται στην 9η θέση του καταλόγου των χωρών με το μεγαλύτερο μήκος ακτογραμμής στην Υφήλιο 🌎!

Ως ανωτέρω ελέχθη η Ελλάς βρίσκεται στην 9η θέση τού καταλόγου των χωρών με το μεγαλύτερο μήκος ακτογραμμής, με την Τουρκία να βρίσκεται στη 17η  θέση του καταλόγου. Ο λόγος ελληνικής / τουρκικής ακτογραμμής είναι στο 2/1 ήτοι η ελληνική ακτογραμμή είναι  δ ι π λ ά σ ι α  της τουρκικής.

Εξάλλου στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 6.000 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες. Από το σύνολο αυτών των νησιών μόνον τα 227 κατοικούνται. Από αυτά, μόνον τα 79 έχουν πληθυσμό άνω από 100 κατοίκους και μόλις 53 άνω από 1.000. Τα περισσότερα ελληνικά νησιά βρίσκονται στο Αιγαίο πέλαγος, λιγότερα στο Ιόνιο και ελάχιστα στο Λιβυκό και σε άλλα μικρότερα πελάγη. [Wikipedia: Κατάλογος ελληνικών νησίδων ανά νομό]

Περαιτέρω, ο όρος αρχιπέλαγος, στη γεωγραφία, χαρακτηρίζει γεωλογικό σχηματισμό αποτελούμενο από μια  α λ υ σ ί δ α  ή  ανεπτυγμένη  σ υ σ τ ά δ α   ν η σ ι ώ ν. Αν και αρχιπελάγη απαντώνται συνήθως στην ανοιχτή θάλασσα, εντούτοις σε ορισμένες  περιπτώσεις αναφέρεται και σε  μ ι κ τ ά  κράτη η επικράτεια των οποίων αποτελείται από ηπειρωτικά και νησιώτικα εδάφη που γειτνιάζουν με μεγάλους όγκους ηπειρωτικής  ξηράς.

Σύμφωνα με το άρθρο 46 της Σύμβασης (Αρχιπελαγικά Κράτη), αρχιπέλαγος είναι το σύμπλεγμα νήσων, περιλαμβανομένων και τμημάτων νήσων, αλληλοσυνδεόμενα ύδατα και άλλα φυσικά χαρακτηριστικά τα οποία είναι τόσο στενά  σ υ ν δ ε δ ε μ έ ν α  μεταξύ τους ώστε να σχηματίζουν μια  α υ τ ο τ ε λ ή    γ ε ω γ ρ α φ ι κ ή,  ο ι κ ο ν ο μ ι κ ή  και  π ο λ ι τ ι κ ή   ε ν ό τ η τ α,  ή που θεωρούνται  ι σ τ ο ρ ι κ ά  ότι σχηματίζουν μια τέτοια  ε ν ό τ η τ α  (π. χ. Ελλάδα,  Μπαχάμες, Πράσινο Ακρωτήρι, Φιλιππίνες, Ινδονήσια, Αγγλονορμανδικές Νήσοι).

Παράδειγμα Αρχιπελαγικού κράτους που γειτνιάζει με μεγάλους όγκους ξηράς που ανήκουν σε άλλο κράτος είναι οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι (νορμανδικά: Îles d'la Manche, γαλλικά: Îles Anglo-Normandes ή Îles de la Manche) που είναι αρχιπέλαγος το οποίο αποτελεί Κτήση του Βρετανικού Στέμματος και βρίσκεται στην  κ λ ε ι σ τ ή   Θάλασσα περιοχή στη Θάλασσα της Μάγχης,  μ ι α   α ν ά σ α  από τις γαλλικές ακτές της Νορμανδίας. [Wikipedia: Αγγλονορμανδικές Νήσοι | Wikipedia: αρχιπέλαγος]

Αν και σύμφωνα με την Σύμβαση ΔΘ  ως αρχιπελαγικό κράτος  λογίζεται «το αμιγώς  αρχιπελαγικό κράτος, δηλαδή  εκείνο που αποτελείται από  αποκλειστικά από νησιά», εντούτοις από τις σχετικές ρυθμίσεις ως  ε ξ α ί ρ ε σ η  λογίζονται τα  «μ ι κ τ ά  κράτη» δηλαδή τα κράτη εκείνα που αποτελούνται τόσο από νησιωτικά συμπλέγματα όσο και από ηπειρωτικό έδαφος, ως τέτοια περίπτωση θεωρείται  η   Ε λ λ ά δ α. [Πανεπιστήμιο Πειραιώς , Τμήμα Οικονομικών και Διεθνών Σπουδών , διπλωματική εργασία "Δίκαιο της θάλασσας ..." , Επιβλέπων καθηγητής:  Π.  Λιάκουρας , της Μαγειράκη  Αμαλίας   2017]

Στην Ελλάδα αρχικά ο όρος "αρχιπέλαγος" που δηλώνει σαφώς τις αξιώσεις της χώρας μας έναντι της Τουρκίας ως "Αρχιπελαγικό κράτος", χρησιμοποιήθηκε ως όρος στρατιωτικής διοικητικής ορολογίας στον Ελληνικό Στρατό  π.χ. «Γενική Διοίκηση  Α ρ χ ι π ε λ ά γ ο υ ς», «Μεραρχία  Α ρ χ ι π ε λ ά γ ο υ ς» [Wikipedia: αρχιπέλαγος], αλλά εγκαταλείφθηκε στη συνέχεια  για λόγους άγνωστους...

Η Μεραρχία Αρχιπελάγους οργανώθηκε στη Μυτιλήνη μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 1916.

Το 4ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους συγκροτήθηκε στη Χίο μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 1916.

Το 5ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους συγκροτήθηκε στη Μυτιλήνη μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 1916.

Το 6ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους συγκροτήθηκε στη Σάμο μεταξύ 24 Οκτωβρίου 1916 και 31 Μαρτίου 1917.

Στις 27 Νοεμβρίου 1919 συγκροτείται το Σώμα Στρατού Σμύρνης από τις Μεραρχίες Αρχιπελάγους και Σμύρνης.

Στις 24 Δεκεμβρίου 1920 η Μεραρχία Αρχιπελάγους μετονομάστηκε σε VIIη Μεραρχία ΠΖ, τα δε οργανικά της 4ο, 5ο και 6ο Συντάγματα Αρχιπελάγους, μετονομάστηκαν σε 22ο, 23ο και 37ο Συντάγματα ΠΖ αντίστοιχα. [Η εξέλιξη του Ελληνικού Στρατού στις αρχές του 20ου αιώνα: Από την ανυπαρξία σε εργαλείο εθνικής πολιτικής, του Ταξίαρχου ε.α. Βασιλείου  Λουμιώτη]

Το 1935 η δικτατορική  κυβέρνηση Γ. Κονδύλη μετονόμασε τη «Γενική Διοίκηση Νήσων Αιγαίου Πελάγους» σε «Γενική Διοίκηση Νήσων Αρχιπελάγους».

Σήμερα η ονομασία «Αρχιπέλαγος» επιβιώνει στις τάξεις του Ελληνικού Στρατού μόνο στην 98η Ανώτερη Διοίκηση Ταγμάτων Εθνοφυλακής "Αρχιπέλαγος" (πλήρης τίτλος: 98η Ανώτερη Διοίκηση Ταγμάτων Εθνοφυλακής "ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ", 98 ΑΔΤΕ) που  είναι ταξιαρχία μηχανοκίνητου πεζικού του Ελληνικού Στρατού Ξηράς η οποία ευθύνεται για την άμυνα του νησιού της Λέσβου. Τον Οκτώβριο του 2009 η 98η ΑΔΤΕ απέκτησε τον τιμητικό τίτλο "Αρχιπέλαγος", εις ανάμνηση της μεραρχίας «Αρχιπέλαγος», η οποία πολέμησε σε συγκρούσεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της Μικρασιατικής Εκστρατείας [Στρατός και Ενημέρωση, σελ. 30]

Ως προς τους όρους που πρέπει να πληρούνται σύμφωνα με το άρθρο 46 της Σύμβασης  (Αρχιπελαγικά Κράτη) ώστε η Ελλάς να δικαιούται να υιοθετήσει αρχιπελαγικά  ύδατα , ήτοι  το σύμπλεγμα νήσων να  είναι τόσο στενά  σ υ ν δ ε δ ε μ έ ν α  μεταξύ τους ώστε να σχηματίζουν μια  α υ τ ο τ ε λ ή    γ ε ω γ ρ α φ ι κ ή,  ο ι κ ο ν ο μ ι κ ή  και  π ο λ ι τ ι κ ή   ε ν ό τ η τ α,  ή που θεωρούνται  ι σ τ ο ρ ι κ ά  ότι σχηματίζουν μια τέτοια  ε ν ό τ η τ α , δεν θα αναφερθώ στην αυτονόητη γεωγραφική, πολιτική, οικονομική και ιστορική  συμπαγή ενότητα των κυρίως νησιωτικών συμπλεγμάτων του Αιγαιακού Αρχιπελάγους (Νησιωτικό σύμπλεγμα Βορειοανατολικού Αιγαίου, Νησιά Χαλκιδικής, Νησιωτικό σύμπλεγμα Βορείων Σποράδων, Νησιωτικό σύμπλεγμα Νησιών Αργοσαρωνικού, Νησιωτικό σύμπλεγμα Επτανήσων των Νήσων Κύθηρα και Αντικύθηρα με κρίσιμο ρόλο στις θαλάσσιες ζώνες του Αιγαιακού Αρχιπελάγους, Νησιωτικό σύμπλεγμα Κυκλάδων, Νησιωτικό σύμπλεγμα Δωδεκανήσων και Νησιώτικο Σύμπλεγμα τής Περιφέρειας Κρήτης),  αλλά θα αναφερθώ στην ενότητα με την ηπειρωτική Ελλάδα των δεκατεσσάρων (14) νησιών του  συμπλέγματος Μεγίστης (Καστελλορίζου) των οποίων η  ενότητα με την ηπειρωτική Ελλάδα  α μ φ ι σ β η τ ε ί τ α ι  κατά τους τουρκικούς ισχυρισμούς και τους ισχυρισμούς κύκλων της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς δεν λαμβάνουν υπόψη την οικονομική, πολιτική και ιστορική ενότητα  λόγω τάχα  της μη γεωγραφικής ενότητας της  Μεγίστης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Περαιτέρω, δεν  θα αναφερθώ στην  α υ τ ο ν ό η τ η   πολιτική και οικονομική συμπαγή ενότητα του Νησιωτικού Συμπλέγματος της Μεγίστης με την ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά στην ιστορική ενότητα ώστε να καταδειχθεί το ιστορικό βάθος που αναιρεί τους τουρκικούς ισχυρισμούς αλλά και τους ελληνικούς ισχυρισμούς που υπονομεύουν ευθέως τα ελληνικά εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαιακό Αρχιπέλαγος.

Το όνομα Μεγίστη ετυμολογείται από τον  Α Π Ό Λ Λ Ω Ν Α   Μ Ε Γ Ι Σ Τ Έ Ο  καθώς το νησί κοσμούσε ο  περίλαμπρος  Ναός τού  Απόλλωνος Μεγιστέως τα λείψανα του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα. Η λατρεία του Αιγαιακού Θεού (Απόλλωνα Μεγιστέως) ήταν διαδεδομένη στο νησί, καθώς και στα μικρασιατικά παράλια, όπως στα Πάταρα της Λυκίας όπου επίσης υπήρχε υπέρλαμπρος Ναός του Απόλλωνα Μεγιστέως, από όπου και η λατρεία του Θεού εισήχθη στη Νήσο Μεγίστη. Βλέπουμε λοιπόν ότι, αν και μικρό νησί, η Μεγίστη έχει μεγάλη Ιστορία, αφού είχε κατοικηθεί ήδη από τη νεολιθική εποχή, ενώ στη συνέχεια αποικίστηκε από τους  Δ ω ρ ι ε ί ς,  όπως και όλα τα Δωδεκάνησα. Οι Δωριείς έδωσαν στο νησί και το όνομα Μεγίστη, όπως ακόμα ονομάζεται επίσημα ο δήμος. Το νησί είχε ανεπτυγμένο Ελληνικό Πολιτισμό, από την προϊστορική περίοδο αν κρίνει κανείς από τα αρχαία ευρήματα, προϊστορικούς πελέκεις, που οι ντόπιοι αποκαλούν «αστροπελέκια», επιγραφές,  μ υ κ η ν α ϊ κ ο ύ ς  τάφους, τα πολυγωνικά, ισοδομικά και  κ υ κ λ ώ π ε ι α  τείχη όπως αυτά της Τίρυνθας! Την ονομασία Καστελόριζο η Μεγίστη έλαβε περί το τέλος του 14ου αιώνα, από τους ρωμαίους  Ιωαννίτες Ιππότες, επί του 8ου Μαγίστρου του Τάγματος, όταν έκτισαν επί του κοκκινωπού βράχου παρά την είσοδο του λιμένα, κάστρο υπό το οποίο αναπτύχθηκε η πόλη (στου Καστελίου τη ρίζα). Χαρακτηριστικό της αδιάλειπτης συνέχειας του Ελληνισμού στη Μέγιστη από την εποχή της Λατρείας του Αιγαιακού Θεού Απόλλωνα Μεγιστέως μέχρι την ίδρυση του ελληνικού κράτους στις μέρες μας,  που αποδεικνύει την ιστορική ενότητα και συνέχεια  της ελληνικής παρουσίας στο νησί, τούτο δε ανεξάρτητα από τις αντιφάσεις που ορίζουν την ιστορική στο χρόνο πορεία κάθε έθνους και σφραγίζουν τη μοίρα του, είναι η ανέγερση το 1835 από το νεοσύστατο ελληνικό κράτος του μητροπολιτικού ναού Μεγίστης αφιερωμένου  στον Άγιο Κωνσταντίνο τον Μέγα και την Αγία Ελένη· πρόκειται για εκκλησία ⛪ εξαιρετικής τέχνης, σε ρυθμό τρίκλυτης θολωτής βασιλικής, με πλούσια εικονογράφηση, μαρμάρινα τέμπλα και πανύψηλο μαρμάρινο καμπαναριό, με τη  στέγη να στηρίζεται σε δώδεκα υπέροχους μονολιθικούς γρανιτένιους κίονες που μεταφέρθηκαν από τον κατεστραμμένο Ναό του Απόλλωνα Μεγιστέως στα Πάταρα της Λυκίας, στη Μικρά Ασία.  [με πληροφορίες από Wikipedia: Καστελόριζο]

Επί του νομικού σκέλους της Νήσου Μεγίστης, σύμφωνα με τη σύμβαση, λεκτέο ότι: οι αρχιπελαγικές γραμμές βάσης που ενώνουν τα ακρότατα σημεία των πλέον απομακρυσμένων νήσων και συνιστούν τις γραμμές βάσεις για την οριοθέτηση των διαφόρων θαλασσίων ζωνών του κράτους με εξαίρεση τα εσωτερικά ύδατα (κόλποι, εκβολές και κοίτες ποταμών , λίμνες, λιμένες κλπ.) πρέπει να χαράσσονται με τέτοιο τρόπο ώστε ο λόγος του εμβαδού της επιφάνειας των υδάτων προς το εμβαδόν της επιφάνειας της ξηράς να είναι μεταξύ 1/1 και 9/1. Το μήκος των γραμμών δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 100 ν.μ. ή κατ’ εξαίρεση το 3% του συνολικού αριθμού των γραμμών βάσης, να έχει μέγιστο μήκος τα 125 ν.μ., και η χάραξη δεν πρέπει να παρεκκλίνει αισθητά από τη γενική διαμόρφωση του αρχιπελάγους.

[«Δηλαδή, εάν η ελληνική  ξηρά έχει έκταση 100 τ.μ., τότε η θαλάσσια επιφάνεια του Ελληνικού Αρχιπελάγους  θα πρέπει να κυμαίνεται από 100 έως 900 τ.μ. . Είναι προφανές ότι η αύξηση του συντελεστή της επιφανείας των υδάτων συνεπάγεται την υπαγωγή στις ρυθμίσεις ομάδων νήσων που είναι σχετικά  α π ο μ α κ ρ υ σ μ έ ν ε ς  μεταξύ τους». (Πανεπιστήμιο Πειραιώς , Τμήμα Οικονομικών και Διεθνών Σπουδών , διπλωματική εργασία "Δίκαιο της θάλασσας ..." , Επιβλέπων καθηγητής:  Π.  Λιάκουρας , της Μαγειράκη  Αμαλίας   2017)].

Τούτων δοθέντων η αρχιπελαγική γραμμή βάσης που  ενώνει τα ακρότατα σημεία των πλέον απομακρυσμένων νήσων Ρόδου και Μεγίστης και συνιστά τη γραμμή βάσης για την οριοθέτηση των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών πληροί, τόσο μεμονωμένα όσο και συνολικά, τα κριτήρια που θέτει η  Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και συγκεκριμένα,

(α) ο λόγος του εμβαδού της επιφάνειας των ελληνικών αρχιπελαγικών υδάτων προς το εμβαδόν της επιφάνειας της ξηράς τής ελληνικής επικράτειας, του νησιωτικού συμπλέγματος της Μεγίστης συμπεριλαμβανομένου,  δ ε ν  υπερβαίνει τον λόγο 9 / 1 και,

(β) η αρχιπελαγική γραμμή βάσης που ενώνει τα ακρότατα σημεία των πλέον απομακρυσμένων νήσων Ρόδου και Μεγίστης και συνιστά τη γραμμή βάσης για την οριοθέτηση των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών   δ ε ν   υπερβαίνει τα 100 ν.μ. , καθόσον η αρχιπελαγική γραμμή που ενώνει το ακρότατο Βόρειο Άκρο της Ρόδου με το Βόρειο Άκρο της Μεγίστης, που συνιστά εν προκειμένω γραμμή βάσης για την οριοθέτηση των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ρόδου και Μεγίστης, είναι 68,70 ν.μ. [εικόνα 4] , ήτοι κάτω του ορίου των 100 ν.μ που θέτει η Σύμβαση, πρόσθετα δε , η παραπάνω γραμμή βάσης  δ ε ν   παρεκκλίνει αισθητά από τη γενική διαμόρφωση του Αιγαιακού Αρχιπελάγους, ούτε και αποκοπή δημιουργεί εν σχέσει με την  ηπειρωτική Τουρκία · σύμφωνη όμως με τον κανόνα  της Σύμβασης είναι και η έτερη γραμμή βάσης, αυτή που ενώνει το Νότιο Άκρο τής Στρογγύλης (που ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα τής Μεγίστης) με το Δυτικό Άκρο τής Καρπάθου, που συνιστά εν προκειμένω γραμμή βάσης για την οριοθέτηση των νοτιοανατολικών ελληνικών θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Καρπάθου και Μεγίστης, η οποία είναι 122,22 ν.μ. [εικόνα 4] ήτοι  ε ν τ ό ς  του -- κατ’ εξαίρεση ορίου που η Σύμβαση θέτει -- των 125 ν.μ. για το 3% του συνολικού αριθμού των γραμμών βάσης, πρόσθετα δε , η παραπάνω γραμμή βάσης  δ ε ν   παρεκκλίνει από τη γενική διαμόρφωση του Αιγαιακού Αρχιπελάγους.

Στην περίπτωση υιοθέτησης αρχιπελαγικών υδάτων από την Ελλάδα, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας τα αρχιπελαγικά ύδατα συνιστούν νομικά ειδικό καθεστώς κυριαρχίας, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα εξής χαρακτηριστικά: (α) τα γεωγραφικά όρια τους είναι  ό λ η  η θαλάσσια περιοχή που περικλείεται με τις ανωτέρω γραμμές βάσης (πλην των εσωτερικών υδάτων) (β) το αρχιπελαγικό κράτος διαθέτει κυριαρχία, η οποία εκτείνεται και στον εναέριο χώρο και στο υπέδαφος και (γ) αναγνωρίζεται πέραν της αβλαβούς διέλευσης και η αρχιπελαγική διέλευση σε ειδικούς θαλάσσιους διαδρόμους,  χ ω ρ ί ς  δικαίωμα άρνησης / παρεμπόδισης της ναυσιπλοΐας από το Αρχιπελαγικό κράτος, η οποία προσομοιάζει με τον πλου διέλευσης, γεγονός που αναιρεί τους τουρκικούς (και ελληνικούς) ισχυρισμούς που υποστηρίζουν το αφήγημα ανεπαρκών θαλάσσιων διαδρόμων για την Τουρκία αν αναγνωριστούν πλήρη δικαιώματα στα ελληνικά νησιά…

Στο σημείο αυτό θα πρέπει  να υπογραμμισθεί ότι πολλά  κράτη προέβησαν σε  διεκδίκηση αρχιπελαγικού  καθεστώτος, πιο  συγκεκριμένα μέχρι την 10η Σεπτεμβρίου 2013 ο αριθμός  των κρατών αυτών έφθασε τα 22.  Με βάση την παραδοχή  ότι «η πλειοψηφία των  κρατών που δικαιούνται να  υιοθετήσουν αρχιπελαγικά  ύδατα το έχουν  ή δ η  πράξει» καθίσταται  σαφές ότι «η έννοια  των  αρχιπελαγικών υδάτων»  συνιστά «ε θ ι μ ι κ ό  κανόνα» (Πανεπιστήμιο Πειραιώς , Τμήμα Οικονομικών και Διεθνών Σπουδών , διπλωματική εργασία "Δίκαιο της θάλασσας ..." , Επιβλέπων καθηγητής:  Π.  Λιάκουρας , της Μαγειράκη  Αμαλίας   2017)]

Η Ελλάδα, ωστόσο, αν και δικαιούται να υιοθετήσει αρχιπελαγικά  ύδατα   ο υ δ έ π ο τ ε  μέχρι σήμερα το έχει πράξει.

Αδιάψευστος μάρτυρας του δικαιώματος σε υιοθέτηση αρχιπελαγικών υδάτων από την Ελλάδα, είναι η οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ  από τον διεθνώς αναγνωρισμένο φλαμανδικό Οργανισμό Marine Regions. Η οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ από την Marine Regions (βλ. εικόνες  5, 6) έγινε βάσει των διατάξεων της  Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Τα ψηφιακά δεδομένα σε αρχείο KML συμβατό με τους χάρτες  Google Earth 🌎 όπου προβάλλεται η  υφαλοκρηπίδα και η  ΑΟΖ για το σύνολο των χωρών, όπως η  υφαλοκρηπίδα και  η ΑΟΖ έχουν  ανακηρυχθεί/ οριοθετηθεί μεταξύ των χωρών, ή όπως οι χώρες δικαιούνται να οριοθετήσουν βάσει των διατάξεων της  Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), μπορείς να κατεβάσεις από εδώ .

[Το Marine Regions προέκυψε από τα στοιχεία της βάσης δεδομένων  του VLIZ Maritime Boundaries Geodatabase, του Θαλάσσιου Ινστιτούτου της Φλάνδρας, μια παγκοσμίως αναγνωρισμένη πλατφόρμα συντονισμού και πληροφόρησης για τη θαλάσσια και παράκτια έρευνα στη Φλάνδρα.  Προωθεί επίσης και υποστηρίζει τη διεθνή εμπειρία της φλαμανδικής θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας και της διεθνούς θαλάσσιας εκπαίδευσης ως εταίρου σε διάφορα έργα και δίκτυα. Πρόκειται για  μια βάση δεδομένων με γεωγραφικά δεδομένα, κυρίως θαλάσσιες ζώνες, όπως θάλασσες, ακτές, αιγιαλοί, κορυφογραμμές, όρμοι κλπ που χρησιμοποιούνται στη θαλάσσια έρευνα.  Η ερευνητική κατεύθυνση αν και είναι κυρίως βελγική που επικεντρώνεται στις θαλάσσιες ζώνες της Βόρειας Θάλασσας, εντούτοις το  VLIMAR gazetteer είναι παγκόσμιας εμβέλειας.   Σταδιακά περισσότερες περιφερειακές και παγκόσμιες γεωγραφικές πληροφορίες προστέθηκαν στο VLIMAR και ο συνδυασμός αυτών των πληροφοριών με τη βάση δεδομένων της Maritime Boundaries, που αντιπροσωπεύει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) και Υφαλοκρηπίδα σε παγκόσμια βάση, οδήγησε στη δημιουργία του διεθνώς αναγνωρισμένου marineregions.org .

Σημειωτέων ότι για τον υπολογισμό και τη σχεδίαση των γραμμών βάσεως για την οριοθέτηση ΑΟΖ  όπως ορίζονται από την UNCLOS και περιλαμβάνονται στη βάση δεδομένων τής  Marine Regions, που πρέπει να υπολογίζονται σε γεωειδή επιφάνεια και απαιτούν λογισμικό ανώτερης Γεωδαισίας, καθώς ο υπολογισμός και η σχεδίαση είναι πολύ περίπλοκες, τα κράτη χρησιμοποιούν λογισμικό ανώτερης Γεωδαισίας, κυρίως δύο λογισμικά για τέτοιου είδους υπολογισμούς: το Caris Los  και το Geocap.  Οι κυβερνήσεις  χρησιμοποίησαν τα παραπάνω λογισμικά προγράμματα στον υπολογισμό για την υποβολή του εξωτερικού ορίου της υφαλοκρηπίδας όπως ζήτησε ο ΟΗΕ το 2009.]

Αντί κατακλείδας

Δεν υπάρχει Διεθνής Σύμβαση, Έθιμο ή Κανόνας , δε νοείται δικαιοδοτικό όργανο, είτε πρόκειται για το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είτε για το Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας του Αμβούργου που μπορεί (κι αν ακόμη υποτεθεί ότι ήθελε μεροληπτήσει υπέρ των τουρκικών θέσεων)  να   α ν α τ ρ έ ψ ε ι   π ρ ο κ λ η τ ι κ ά   την υπέροχη 2/1 Ελλάδας - Τουρκίας στο  μ ή κ ο ς   α κ τ ο γ ρ α μ μ ή ς, αφήνοντας ανεφάρμοστο τον θεμελιώδη στο Δίκαιο της Θάλασσας κανόνα που λαμβάνει υπόψη  Ό Χ Ι  την ακτογραμμή της Μεγίστης , της Ρόδου, κλπ, σε σύγκριση με το μήκος που έχουν οι αντικείμενες τουρκικές ακτές, αλλά "το μήκος  Σ Υ Ν Ο Λ Ι Κ Ά  των ακτών Ελλάδας και Τουρκίας, κάνοντας δεκτές τις τουρκικές θέσεις έτσι που η τουρκική υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ να καταλαμβάνει θαλάσσια περιοχή που φτάνει στο μέσο περίπου του Αιγαίου Πελάγους , δ ι α τ α ρ ά σ σ ο ν τ α ς    α κ ρ α ί α  τον αριθμητικό λόγο "μήκος ακτογραμμής/ αποδιδόμενης θαλάσσιας περιοχής"  υ π έ ρ  της Τουρκίας (!) , όταν μάλιστα η ελληνική ακτογραμμή είναι  δ ι π λ ά σ ι α  της τουρκικής, προκαλώντας  σ ο β α ρ ή   δ υ σ α ν α λ ο γ ί α  μεταξύ του μήκους των ακτών Ελλάδας και Τουρκίας και της αποδιδόμενης θαλάσσιας έκτασης ζώνης στα αντίδικα κράτη, σε ποσοστό συντριπτικά  υ π έ ρ  της Τουρκίας που έχει τη  μ ι σ ή  σε μήκος ακτογραμμή της Ελλάδος.

Τέτοια ανατροπή  δ ε ν  μπορεί  να γίνει με κριτήρια  ν ο μ ι κ ά· τέτοια ανατροπή δεν έγινε ούτε στην ακραία περίπτωση της αντιδικίας Νικαράγουα και Κολομβίας όπου το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η σχέση των ακτών των δύο χωρών είναι  8  προς 1, ωστόσο η έκταση των θαλάσσιων ζωνών που αποδόθηκαν, με την προσθήκη και άλλων παραμέτρων στην κρίση του Δικαστηρίου, μείωσε σημαντικά αυτή τη σχέση σε 1 προς 3  ΠΆΝΤΟΤΕ   Υ Π Έ Ρ  της Νικαράγουα.

Έτσι εχόντων των πραγμάτων είναι προφανές ότι η  ικανοποίηση των τουρκικών μαξιμαλιστικών θέσεων δε δύναται να γίνει  ν ο μ ι κ ά  μέσα από διαδικασίες διαιτησίας διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων που προβλέπει η  Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Οι τουρκικές θέσεις που ανατρέπουν  προκλητικά τον  αριθμητικό λόγο "μήκος ακτογραμμής/ αποδιδόμενης θαλάσσιας περιοχής"  υ π έ ρ  της Τουρκίας (όπως οι διεκδικήσεις αυτές  αποτυπώνονται στους χάρτες που η Τουρκία έδωσε στη δημοσιότητα τον Ιούλιο του 2020 – βλ. εικόνες 7 , 8)  καίτοι η Ελλάδα έχει  δ ι π λ ά σ ι ο  από την Τουρκία μήκος ακτογραμμής, μπορεί να ικανοποιηθούν  μ ό ν ο  εφόσον η Ελλάς παραδώσει   ο ι κ ε ι ο θ ε λ ώ ς  στην Τουρκία εθνική της κυριαρχία.

Η ικανοποίηση των εξωφρενικών νομικά τουρκικών θέσεων μπορεί να γίνει μόνο εφόσον η Ελλάς σε μία άνευ προηγουμένου στα νομικά και διπλωματικά χρονικά  παραδώσει οικειοθελώς  στην Τουρκία ελληνική εθνική κυριαρχία  με διμερή συμφωνία μηδενικής ή μειωμένης επήρειας σημαντικών ελληνικών νησιών στην οριοθέτηση των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαιακό  Α ρ χ ι π έ λ α γ ο ς.

Μονόδρομος συνεπώς για την Ελλάδα η επίκαιρη ρήση του  ρήτορα Δημοσθένη: «Πόλεμος ένδοξος, ειρήνης αισχράς αιρετώτερος». Δηλαδή «Ο ένδοξος πόλεμος είναι προτιμότερος από τη ντροπιαστική ειρήνη».